CARMELO D. LARIOSA
Panadtaran, San Fernando, Cebu
MAO kini ang dakong punoan sa lumboy diin anhi sila si Lucita ug Andoy mamasilong inigka human nila’g pangumpay. Dinhi sab dapita mialimbukad ang tagsa-tagsa nila ka pagbati sa usag usa. Inig-abot sa berano kining dakong punoan sa lumboy mamungingi sa daghang bunga ug malingaw silang duha pagpangaon sa mga hinog nga bunga. Ilawom ning karaang punoan sa lumboy ilang gisubli-subli ang ilang mga panumpa.
“Cit, sayod kong mokuyog ka ni tiya nimo Magda ngadto sa siyudad. Nahibawo ko ana kay gisultian ko ni Inok, imong manghod,” miigham si Andoy nga medyo gibati og kaguol.
“Oo, Doy. Pasudlon ko ni Tiya Magda og katabang didto. Maayo na lang na aron makatabang ko ni Nanay Insiang ug sa duha ko ka manghod nga gagmay pa,” ni Lucita nga misudlay sa tag-as niyang buhok ug milantaw ngadto sa sanga sa bangkuro diin didtoy langgam nga siloy nga nagsugod sa pagpabati sa mananoy niyang awit.
“Kon tua ka na sa siyudad wala na koy ikakuyog-kuyog sa akong pagpangumpay,” hinay ang tingog ni Andoy. “Cit, imo ba gyud kong gihigugma?”
“Oo, uyyy! Ikaw ang una kong gugma, Andoy.” Miirag si Lucita simpig sa abaga sa ulitawo. “Ug kon tua na ko sa siyudad kay ang tuyo ko didto manarbaho man, kining kahoyng lumboy maoy molingaw nimo kay magsige na man unya nig pamunga, di ba?”
Miyango si Andoy nga miingon, “Pero nahadlok ko, Cit, basin og mamatay kining lumboy kay saksi god kini sa atong gugma. Maguol pod ni siya, di ba?”
“Buang ka man, uy, Andoy, iapil-apil man nimo kining lumboy nga kahoy ra man ni.” Mipahiyom si Lucita ug unya namati sila sa mananoy nga tingog sa siloy nga nag-awit. Matahom ang mensahe sa iyang awit nga ingon sa dunay gitagong kahulogan nga ang banika ray nasayod ug ang nag-inusarang lumboy.
“Basta, mao na lang to. Ayaw lang ko’g ilisi og lain, ha, Lucita!” Gihagkan ni Andoy ang mga ngabil ni Lucita. Mipiyong ang dalaga nga nadutlan sa kalalim ug kainit sa halok sa iyang hinigugma. Nahilom silang duha ug mao na lay ilang nabati taliwala sa kahilom dinhi sa bungtod ang awit sa siloy nga nagbatog sa bangkuro sa atbang nga naghatod og pasiunang kamingaw alang kang Andoy.
NING hapuna karon human sa pagpanglabay sa daghang mga adlaw, bulan ug katuigan, ania si Andoy sa bungtod, nagduaw sa kahoyng lumboy. Nahisagmuyo siya kay iyang nakita nga nangalaya ang mga dahon niini, masabot nga gidaog sa dis-og sa tinghulaw. Kon magpadayon kining hataas nga hulaw malagmit mamatay gyud kining punoan sa karaang lumboy. Naglaom siya nga moabot na ang ting-ulan sa dili madugay.
Gibati ni Andoy ang kasubo dihang nahinumdom siya sa malipayong mga adlaw nila ni Lucita ilawom sa landong sa dakong punoan sa lumboy. Mikatol ang iyang mga mata; dayon milugmaw ang iyang mga luha.
“Andoy! Andoy!” Dihay misangpit kaniya. Sinati niya ang maong tingog. Ug sa iyang paglingi mibantang ang bayhon ni Lucita nga nagbarog dili halayo sa kahoyng lumboy.
Dali nga miduol si Andoy kang Lucita ug buot unta niya kining gakson, apan kalit nga mitaligsik. Gikuptan niya ang kamot sa dalaga ug nagpasilong sila ilawom sa lumboy.
Sa hilom sa kasingkasing ni Andoy nabatyagan niya nga may ulan nga mibunok didto nga mopabuhi pag-usab sa patayng lumboy sa iyang kasingkasing. Ug gigakos niyang hugot si Lucita. (KATAPUSAN)