KON mohulagway gani ta og usa ka butang nga karaan na kaayo, mo-ingon dayon ta nga ‘ah....panahon pa man nang Mampor’. Kinsa man gyud kini si Mampor nga mao may kasagaran natong litukon ug associated na sa karaang butang. Ang tinuod nga pangalan ni Mampor mao si Capt. Joaquin Monfort, usa ka kapitan nga Katsila, nga mi-anhi dinhi sa Sugbo niadtong 1896. Nakontra siya sa mga Bisdak nga mga Katipunero sama nila ni Napoleon Villegas nga nagdala sa iyang pangalan sa rebulosypon nga Leon Kilat.
Apan gumikan kay lisod man kaayo litukon sa mga lumad, labi pa sa mga tiguwang ang apelyido nga ‘Monfort’ mao nga Mampor lang ang ilang kasagarang malitok. Si Capt. Monfort bata-bata lang ni Gen. Montero. Apan gumikan kay mas badlungon ug salbahis man si Monfort kay ni Gen. Montero mao nga sikat siya kaayo. Mao nga kon karaan na kaayo ang butang mo-ingon dayon ta nga ‘ah, panahon pa man na ni Mampor’.
AIR FORCE
Sama nianang mga ayroplano sa Philippine Air Force nga karaan na kaayo. Mao nga panahon pa na ni Mampor. Ma-crash lang ug iya bisan kon walay hinungdan. Sama niadtong Nomad plane nga gisakyan ni Maj. Gen. Mario ‘Butch’ Lacson nga nahagsa didto sa airport sa Cotabato. Daghan na nga mga eroplano sa air force ang nadisgrasya. Ang usa sa mga C-130, nadisgrasya usab didto sa kadagatan sa Davao. Ang mga heneral sa air force madisgrasya lang nga walay hinungdan.
Kanang ilang mga helicopter gi-donate pa kana sa mga Amerikano nga ilang gigamit sa gubat didto sa Vietnam. Puwerting dugaya na to. Niadtong didto pa ako sa Zamboanga City, akong amigong marine general nga si Arturo Asuncion, nga maoy pinakabata nga heneral niadtong higayona, namatay lang gumikan sa disgrasya sa helicopter. Na-igo sa palwa sa lubi ang palabad. Angayan na sigurong tutukan kini sa atong kagamhanan nga ma-modernized unta ang atong mga kahimanan sa militar.
WAY DAG-ANAN
Okey lang kon ang atong mga kontra mao ra ang mga rebeldeng komunista or mga rebeldeng muslim. Kay wala man silay mga abiyon. Pero kon pananglitan, atakihon ta og taga laing nasud, mag-unsa naman na lang ta? Morag kataw-an lang unya ta. Naa poy atong Navy mao ra gihapon. Kusog pang kumpit sa mga smuggler ug pirata didto sa Mindanao. Panahon na siguro nga gahinan kini og dakong pundo sa gobiyerno. Bisan kanang presidential plane angayan na kanang ilisan na ug bag-o uy.
Kinabuhi gud na sa Presidente ang nakataya.
(bgnalzaro@gmanetwork.com)