Dear Noy Kulas,
Grabe ning ubang mga tawo makapadala og tamay sa mga pobre. Maorag di sila tawo. Mao ni ang akong experience sa akong amo. Tawga lang ko og Nelia, helper ko pero high school graduate. Nangandam ko sa akong pag college mao nisud ko ani nga trababaho.
Napugos ko og sud ani nga work kay taas og suweldo bisan helper ra ko. Libre tanan, gikan sa pagkaon ngadto sa mga kasaba nga bisan iro di makakaon tungod sa ka sakit. Magtiayon ni ang among amo nga way mapili kon batasan ang hisgutan kay grabe ka bati.
Lami pirme ilang ulam, samtang amoa buwad, utan, isda nga usahay dubok pa. Usahay binlan mi kon dunay sobra sa ilang pagkaon. Bisan masakit, patrabahuon gihapon mi nila kay drama ra kuno ang amoang sakit sakit. Gusto na ming mamahawa pero anugon sab ang suweldo kay dagko lagi sila mohatag. Kana ra gyung ilang batasan ang deperensya.
Noy, unsa may akong buhaton? Tinuod bitaw nakatigom ko sa akong suweldo nga akong masugod sa akong damgo nga moeskwela ug mohuman sa college. Wa na koy nakit-ang maayo nga trabaho nga libre tanan mao nga makatigom. Unsay imong ikatambag?
NELIA
Nel,
Kon duna kay damgo, isipa lang nang mga kasaba nga mga ginagmay nga babag. Sakit tuod na, pero kon duna tay damgo, kinahanglan nga atong patas-an ang atong pasensya. Ang pagkab-ot sa usa ka damgo sama pagsaka sa usa ka bukid. Dunay mga babag, malisod nga bahin sa agianan. Naa ra nimo kon magpadala ka sa kalisod, mobalik ka na lang sa ubos tungod kay di nimo kaya ang mga babag.
Apan kon determinado ka nga mokab-ot sa imong damgo, ayaw pagpadala sa mga kalisdanan nga imong masugatan. Ayaw pagpadala sa masakit nga mga pulong. Hinunoa, himoa kini nga challenge nimo, nga magtukmod kanimo sa pagpursigi sa imong mga damgo. Kay sa pagkatinuod, ang mga oportunidad ning kalibutana libre alang sa tanan. Naay uban nakakita ug nilunggob. Dunay uban nga nakakita apan way gibuhat. Dunay uban nga wa makakita ug wa sab mangita. Asa man ka aning tulo?
Kon di ka makaaguwanta,mahimo rang mohawa ka. Naa may mga call center nga manawat og high school graduate nga makapasar sa ilang mga training. Mao lagi, naa ka pa kahay time sa pagtungha puhon o makatigom ka kaha? Timbanga og maayo kining tanan sa di ka pa modesisyon.
NOY KULAS
(Alang sa imong problema, e-mail sa kulassuper@sunstar.com.ph)