NAKUGANG, naukay, nabalaka, nakuyawan, nahadlok, nataranta, nagsalimoang ug nag-alingasa ang human rights groups ug civil society organizations.
Mao kini ang akong ikahulagway sa bag-ong pamahayag ni Presidente Rodrigo Duterte nga way makapugong kaniya kung modeklara og Martial Law. Apil na tingali dinhi ang reaksiyon sa kontra-partido sa iyang administrasyon nga iyang gitawag nga “dilawan” o “yellowhan” nga di makadawat nga probinsiyano nahimong presidente sa nasud nga dili “disente.”
Dinhi ang presidente sa Davao niadtong niaging semana aron pagdawat sa pagpangulo sa Pilipinas sa Association of Southeast Asian Nations sa tuig 2017 ug paghural sa bag-ong opisyales sa Davao City Chamber of Commerce and Industry.
Apan ang iyang patsada nga modeklara og martial law mahitabo lamang kung mograbe na gayud ang problema sa ilegal nga droga sa Pilipinas ug di magkasinabot ang hudikatura ug kongreso sa buhaton.
Di daw niya hulaton nga mograbe ang kahimtang nga makadaut sa kinabuhi sa Pinoy ug sa nasud.
Ang 1987 Constitution nagbutang lamang og usa ka hinungdan nga puwedeng modeklara ang presidente og Martial Law.
Kini kon naay dako ug klarong hulga sa rebelyon ug eksternal nga pagsulong sa laing puwersa. Di daw siya modeklara og Martial Law sa tinguha nga modugay pa siya sa puwesto kay andam gani siya nga ma-impeach sa kongreso o kung may mga heneral nga gustong mokudeta, siya pa mismo ang mohural kanila sa pagtukod og junta nga modumala sa gobyerno.
Mao usab kini ang hinungdan nganong ipadali niya ang pag-usab sa Batakang Balaod aron molusot na ang Federalism sulod sa duha ka tuig.
Sukwahi kini sa gihimo ni kanhi Presidente Ferdinand Marcos kaniadto nga nagdeklara og martial law kay hapit na mahuman ang iyang termino isip presidente.
Naghimo pa siya'g sinaryo nga sakniton na sa komunista ang nasud mao nga kamot nga puthaw ang kinahanglan.
Naa tong pagbanhig kuno ni Defense Secretary Juan Ponce Enrile, light-a-fire movement, pagpamomba sa Plaza Miranda sa Liberal Party miting de avance ug uban pa.
Sa laing bahin, nisulti si kanhi Senator Rene Saguisag nga dili na kinahanglan nga magdeklara og Martial Law si Presidente Duterte kay ang “war on drugs” niya ala-martial law na.
Gina-short cut na ang tanan ug tungod niini gikulbaan siya nga mahugno ang tanang institusyon sa demokrasya kay usa na lang ka tawo ang magmando kung unsay mahitabo.
Gibatikos sab kini sa Human Rights Watch kay nahanaw na daw niini ang rule of law kay bisan ang gidudahan lang nga durugista puwede nang madakop ug mapatay.
Wala nay warrant of arrest ug proseso sa husgado nga sa baruganan pa ni Duterte, dugay na kaayo ug mas nipabor sa kriminal kaysa sa biktima.
Apan alang kanako, di mahitabo nga modeklara si Duterte og Martial Law kay nihinay na ang industriya sa droga sud sa unom ka bulan nga nilingkod siya sa gahum.
Gawas kung morisbak ang dagkong gangster sa druga sa Mexico, China, Latin America ug Africa, posibleng mahitabo ang gikalisangan sa tanan nga Martial Law -- Duterte style.
Napiangan na ang dagkong durugista sa nasud busa di mahitabo nga adunay Martial Law sa 2017-18. Motuo ba mo?