SA mga reporters, ginaingon nga di na balita kon ang tawo gipaak sa iro, ang balita mao nga kon ang iro gipaak sa tawo. Apan nagbansiwag sa mga pamantalaan ang taho nga miabot sa 21 ka mga tawo ang napaakan sa usa ka irong buang niadtong miaging Sabado didto sa Barangay Casuntingan sa syudad sa Mandaue.
Balita gihapon tungod sa kadaghan sa gipaakan, labi pa nga irong buang ang nakapaak. Busa, hayan nga takboyan sa makamatay nga rabies ang mga tawo nga napaakan. Maayo na lang gani nga daling na-injectionan og anti-rabies vaccine. Ug mao kana nga gikahadlokan gihapon ang paak sa iro tungod sa rabies.
Dihay nangutana kon mopaak ba ang iyang iro. Tubag sa tag-iya, “Unsay pagtuo nimo, manumbag na?” Laing tawo gipangutana kon mamaak ba ang iyang iro ug mitubag siya nga dili. Apan gipaak ang nangutana busa nasuko ug niingon, “Ingon ka di mamaak. Gipaak man lagi ko?” Tubag sa maong tawo, “Di man na ako nang iroa. Ang akong iro di mamaak.”
Tungod sa nahitabo didto sa Casuntingan, Mandaue, atong hisgutan pagbalik ang Republic Act No. 9482, ang “Anti-Rabies Act of 2007” nga gipasar aron sa pagsumpo sa pagkatap sa rabies dinhi sa Pilipinas.
Ang labing mahinungdanon dinhi mao ang responsibilidad sa nga tag-iya og iro. Ubos sa maong balaod ang mga pet owners kinahanglan nga kanunay nga magpabakuna sa ilang iro og anti-rabies, magparehistro sa ilang mga iro ug magtinir og registration card sa ilang iro.
Kinahanglan nga hiktan an giro sa tanang higayon ug di pasagdan nga mosuroy sa kadalan nga way higot. Kadtong iro nga agresibo kinahanglan nga dunay muzzle o baat ang baba. Kinahanglan sab nga atimanon ang iro aron di kagiron.
Laing responsibilidad sa tag-iya sa iro mao nga motaho gilayon siya ngadto sa mga opisyales sud sa 24 oras human makapaak ang iyang iro ug pagtabang sa tawo nga napaakan sa iyang iro ug pagsagubang sa galastohang medical pagtambal sa samad sa pinaakan sa iyang iro.
Kadtong tag-iya sa iro nga magdumili sa pagpabakuna sa iyang iro batok sa rabies multahan og P2,000, pabayron sa pagbakuna sa rabies sa iyang iro ug sa tawo nga mapaakan sa iyang iro.
Kadtong tag-iya nga magdumili sa ibutang sa obserbasyon ang iyang human kini makapaak og tawo multahan og P10,000. Kon di pa gyud siya mobayad sa medical expenses sa tawong napaakan sa iyang iro, multahan siya og P25,000.
Kadtong di mohigot sa ilang iro samtang gisuroy sa gawas sa panimalay multahan og P500. Ang tag-iya sa iro nga ma-impound multahan og di momenos sa P500 apan di molabaw sa P1,000.
(Ang atong paghisgut-hisgot mahitungod sa balaud madungog na matag karon ug unya sa mga tampo nga dunay punto legal ngadto sa tulomanon nga “Alang Kanimo Kapuso” nga gisibya gikan sa ala-una ngadto sa alas dos sa hapon sa sibyaan DYSS Superadyo sa RGMA network.)
(Sa mga reaksyon kang Atty. Eddie O. Barrita: E-mail: edbarrita@gmail.com; Cell # 09165805285; Room 201, 18 Cherry Court Bldg., Gen. Maxilom Ave., Cebu City)