WALAY diborsiyo sa Pilipinas. Kon ang duha ka kasadong Filipino citizens nakakuhag diborsiyo sa gawas sa nasud, ilhon ba kini sa Pilipinas? Ang general rule mao nga dili. Tungod kini sa Article 15, Civil Code of the Philippines, nga nag-ingon, “laws relating to family rights and duties, or to the status, condition and legal capacity of persons are binding upon citizens of the Philippines, even though living abroad.”
Ang Article 17 (3), Civil Code nagkanayon usab, “prohibitive laws concerning persons, their acts or property, and those which have for their object public order, public policy and good customs shall not be rendered ineffective by laws or judgments promulgated, or by determinations or conventions agreed upon in a foreign country.”
Apan duna pay dyutay nga gawang nga kalutsan. Mao kini ang Article 26, Family Code of the Philippines, nga nagkanayon, “where a marriage between a Filipino citizen and a foreigner is validly celebrated and a divorce is thereafter validly obtained abroad by the alien spouse capacitating him or her to remarry, the Filipino spouse shall have capacity to remarry under Philippine law.”
Ang mga elemento mao nga balido ang kaminyuon tali sa usa ka Filipino citizen ug usa ka langyaw, unya ang langyaw nga kapikas nakakuhag diborsiyo sa gawas sa nasud nga naghatag kaniyag kapasidad nga magminyo pag-usab. Dinhi, ang Filipino spouse mahimo na nga magminyo pag-usab ubos sa balaod sa Pilipinas.
Klaro kini kon ang nagminyo usa ka Filipino citizen ug usa ka langyaw. Apan magamit ba kini kon balido ang kaminyuon tali sa duha ka mga Filipino citizens, ug unya, ang usa kanila nahimong usa ka naturalized foreign citizen, nakakuhag diborsiyo nga naghatag kaniyag kapasidad sa pagminyog usab?
Gitubag kini sa Korte Suprema sa kaso nga Republic vs. Orbecido. Niadtong Mayo 24, 1981, si Cipriano Orbecido III nagpakasal kang Lady Myros M. Villanueva sa United Church of Christ in the Philippines didto sa Lam-an, Ozamis City. May duha sila ka mga anak, sila si Kristoffer Simbortriz V. Orbecido ug Lady Kimberly V. Orbecido. Sa tuig 1986, ang asawa ni Cipriano nilarga ngadto sa Estados Unidos dala ang ilang anak nga si Kristoffer. Paglabay sa pipila ka tuig nadiskubrehan ni Cipriano nga ang iyang asawa nahimo na nga usa ka naturalized American citizen.
Sa tuig 2000, nasayran ni Cipriano gikan kang Kristoffer nga ang iyang asawa nakakuhag diborsiyo ug nagminyo sa usa ka Innocent Stanley. Nipasaka si Cipriano sa korte og petition for authority to remarry subay sa Paragraph 2, Article 26, Family Code. Way ni-oponer busa giaprobahan sa korte ang petisyon. Ni-file of motion for reconsideration ang gobyerno pinaagi sa Office of the Solicitor General (OSG) apan gi-deny kini sa hukmanan.
Gipalapdan sa Korte Suprema ang interpretasyon sa Paragraph 2, Article 26 aron maapil kadtong mga Filipino citizens nga nagminyo apan usa kanila nahimong usa ka naturalized foreign citizen ug nakakuhag divorce decree. Ang kapikas nga nagpabiling Filipino citizen kinahanglan nga tugotan usab nga makaminyo og usab, sama niadtong Filipino nga namingyog usa ka langyaw.