(Pasiuna: Kini ang atong apas-sumpay sa suliran nga gipadangat kanato ni Lilac of Sta. Ana mahitungod sa iyang gusto nga makabaton og anak, maskin pa man sa iyang pangedaron nga 50-anyos.)
DEAR Lilac of Sta. Ana,
Ug karon sa atong pagpadayon sa atong pag-atubang sa imong sitwasiyon, sa niagi, ato nga gihisgutan ang mahitungod sa menopause ug kung moabot na kini, miundang na usab ang paglaum sa usa ka babaye nga makabaton og anak kay wala naman kini siya giregla. Apan usa moabot kining menopause, aduna kitay ginatawag nga perimenopause.
Sa panahon sa perimenopause o mga duha ka tuig usa pa mag- menopause ang usa ka babaye, ang regla niini magkabuang o dili na regular. Usahay naa, usahay wala. Usahay sad puwerteng kusuga ug daghan og dugo. Apan sa kadugayan, moundang na lamang kini sa tiunay.
Apan maskin pa man og regular gihapon ang regla niining mga panahona, susama sa imong sitwasiyon karon nga ginaregla ka pa, ang kalidad sa itlog sa mga kababainhan nga nagpangedaron ug naa sa mga kuwarenta anyos mas kubos na kung ikumpara sa mga mas batan-on nga mga kababainhan. Ug kini ang naghatag sa mas kubos nga posibilidad nga makabaton og mas himsog nga anak, ilabi na sa pangedaron nga 42-anyos.
Dili susama sa mga kalalakin-an nga sa kinatibuk-an, sila nagpabilin nga ambungan ug mao nga makabaton gihapon og anak maskin pa man og nag-80-anyos na kini sila, maskin pa man sa usbaw nga risgo sa epekto sa ilang pangedaron isip usa ka amahan.
Ang lain nga mga literatura miangkon nga ang mga kalalakin- an mamahimo nga mosinati og pagkubos sa ilang posibilidad nga makabaton og anak pagsugod sa panahon nga hapit na kini sila mag-40-anyos.
Didto sa Estados Unidos, taliwala niadtong 1997 ug 1999, 539 ang nangatawo diha sa mga kababainhan nga sobra na sa 50-anyos kung upat ka bata kada usa ka gatos ka libo sa mga nanganak, ug 194 niini ang nanganak nga sobra na sa 55-anyos.
Kung kaagi lamang ang atong pagahisgutan, ang pinakatiguwang nga natala nga namabdos ug nanganak nagpangedaron og 70-anyos ug ang pinakabata, 5-anyos.
Apan tungod kay taas-taas pa man gihapon ang atong pagahisgutan mahitungod niining imong sitwasiyon, tugoti ako nga ato na usab kini nga padayunon og pagtuki sa sunod nga edisyon niining atong patik. Hangtud na usab sa sunod!
Dr. Fritz
(Si Dr. Fritz Legarde Espedilla usa ka aesthetic dermatologist/surgeon ug clinical sexologist. Aduna usab siyay kahibalo ug training sa hypnotherapy ug sa Medical Acupuncture. Usa usab siya ka personalidad sa radyo nga sobra na sa dekada nga nagadagan sa kahanginan ug autor sa iyang libro nga “Healthy is Sexy Secrets ni Dr. Fritz”. Nagatudlo usab siya sa usa ka kolehiyo sa Pharmacy. Alang sa inyong mga sulat-suliran, mamahimo kini ninyong ipadala sa Dear Dr. Fritz, c/o SunStar-Davao Publishing Inc., Ebro-Pelayo Building, Jacinto St., Davao City, (former Department of Foreign Affairs office), across Ateneo de Davao University and beside Holy Child School of Davao, o i-e-mail kini sa dokfritz@yahoo.com. Ang dili magpamantala dili matubag!)
r