(Pasiuna: Kini ang atong apas-sumpay sa suliran nga gipadangat kanato ni Lilac of Sta. Ana mahitungod sa iyang gusto nga makabaton og anak, maskin pa man sa iyang pangedaron nga 50 anyos.)
DEAR Lilac of Sta. Ana,
Karon sa atong katapusan nga serye ning atong pag-atubang sa imong sitwasiyon. Daghan gayud kaayong mga medikal nga konsiderasyon niining pagpanganak sa pangedaron sa 50 anyos ug pataas.
Gawas pa sa mga risgo nga atong nahisgutan sa niagi nato nga edisyon susama sa diabetes, altapresyon, ug pagpanganak nga kulang sa pangedaron ug kubos nga timbang, ang ilang risgo sa grabe ka kagamay sa timbang, o pagkagamay alang sa iyang pangedaron, ang pagkamatay samtang anaa pa sa sabakan hapit gikaduha.
Ang mga kamatuoran mahitungod sa pagsabak sa grupo sa maong pangedaron mamahimong lisud nga matino. Apan tungod kini kasagaran hapit sa paggamit sa IVF, kun in vitro fertilization, kun paggamit sa test tube aron makabaton og anak, ug mga itlog gikan sa nag-donar niini.
Ang pagmabdos sa mga edaran nga mga kababainhan nahimo gayud nga sumsuman sa kontrobersiya ug debate.
Ang argumento sa uban nga batok niining pagka-inahan nga ulahi na sa kinabuhi base sa mga risgo sa lawas, o tungod sa kahingawa sa edaran nga mga inahan nga mamahimo nga dili niya maatiman ug maayo ang iyang anak, o dili na niya pa makit-an nga modako pa samtang siya nagka-edad.
Samtang ang uban nakiglalis nga ang pagbaton og anak sukaranan nga katungod ug kini usa ka pagpasalig sa kamaayohan sa usa ka bata, ug dili ang pangedaron sa mga ginikanan ang kinahanglan gayud nga isyu niining maong kontrobersiya.
Sa imong sitwasiyon karon, anaa na ug nahikyad na kanimo ang mamahimong risgo ug uban pa mahitungod niining imong plano nga makaanak ka sa imong pangedaron karon. Mao nga anaa na sa imo ang katapusan nga desisyon.
Maskin pa man og harangan ka tungod kay anaa kitay kahadlok tungod sa na nganga nga peligro, apan kung gusto gayud nimo, wala kitay mahimo ana.
Nakahibalo ko nga kalipay ni nimo nga makabaton og anak. Apan huna-hunaa kung malipay ka ba unya kung daghan ka og risgo nga atubangon uban sa imong anak.
Unta makadesisyon ka og maayo, dili alang kanimo, sa imo unya usab nga anak.
Nanghinaut ako nga nakahatag ako kanimo og giya nga imo nga gipangita.
Good luck!
Dr. Fritz
(Si Dr. Fritz Legarde Espedilla usa ka aesthetic dermatologist/surgeon ug clinical sexologist. Aduna usab siyay kahibalo ug training sa hypnotherapy ug sa Medical Acupuncture. Usa usab siya ka personalidad sa radyo nga sobra na sa dekada nga nagadagan sa kahanginan ug autor sa iyang libro nga “Healthy is Sexy Secrets ni Dr. Fritz.” Nagatudlo usab siya sa usa ka kolehiyo sa Pharmacy. Alang sa inyong mga sulat-suliran, mamahimo kini ninyong ipadala sa Dear Dr. Fritz, c/o SunStar-Davao Publishing Inc., Ebro-Pelayo Building, Jacinto St., Davao City, (former Department of Foreign Affairs office), across Ateneo de Davao University and beside Holy Child School of Davao, o i-e-mail kini sa dokfritz@yahoo.com. Ang dili magpamantala dili matubag!)