Masuso namatay; tambalanan maoy gibasol

USA ka lalake nga masuso nga wa pa’y tuig namatay tungod sa giingon nga pagpabaya sa usa ka tambalanan sa dakbayan sa Sugbo dihang gi-admit niadtong miaging semana.

Ang walo ka buwan nga si Har­ry Morgan Ylaya Visaya, kinsa gikatakda nga ilubong karong adlawa, lu­molupyo sa Barangay Mambaling, Alaska Proper, nakabsan sa ki­nabuhi pasado alas 6 sa buntag niadtong Dominggo sa Vicente Sotto Memorial Medical Center.

Apan ang pamilya sa bata nialegar sa St. Anthony Mother and Child Hospital sa Basak San Nicolas, Cebu City nga maoy nagpabaya sa bata diin una kining gi-admit sa maong tambalanan niadtong Hunyo 3.

Matod sa iyaan sa biktima nga si Jolina Ylaya kinsa nahinabi sa Sun.Star Superbalita kagaha­pon nga posible ang nakaingon sa kamatayon sa bata mao ang wala pagbutang og dextrose sa tibuok gabii niadtong Hunyo 4.

Dugang niini nga simple nga diarrhea lang ang gipamati sa iyang pag-umangkon niadtong Hunyo 2 dihang nagpa check-up sila sa maong tambalanan.

Giingnan sila nga obserbaran usa ang bata ug aduna usay gireseta nga tambal apan human ang 24 oras nakadisider sila nga i-admit.

Sa unang adlaw, natauran pa kini og dextrose apan natang-tang niadtong Hunyo 4 ug dihang nangutana ang inahan sa bata nga si Marifhe Ylaya sa usa ka doktor nga giila nila nga si Dr. Lampayan, niingon kini nga okay ra nga way dextrose.

Natang-tang ang dextrose tu­ngod sa kalihokan sa masuso.

Apan sulod sa tibuok gabii nga way dextrose ang bata, lahi na ang gipamati niini ingon man way tulog ug nagluya.

Duha ka adlaw nga galuya ang bata ug way tulog.

Giingon nga na-dehydrated ang bata mao nga giingnan ang inahan niini nga paimnon og tambal alang sa dehydration.

Hunyo 6, Sabado dihang nabantayan nila nga luya na gyud kaayo ang bata ingon man wa nay pulso. Gisuwayan kini sa maong tambalanan pagbutang og dextrose apan nagsige na sila og tusok sa nagkadaiyang parte sa lawas, wa sila’y nakita nga ugat.

Nakadisider si Dr. Venus Barte, usa sa mga pediatrician sa maong tambalanan kinsa on-duty nianang higayona nga ibalhin ang maong bata.

Matod ni Ylaya nga kalit lang gikugos ni Barte ang bata ug gisakay sa ambulansiya kauban ang amahan niini.

Nipasalig pa ang doktora sa pa­milya nga maatiman ang bata ingon man nga di na sila kinahanglan og dako nga kwarta alang niini.

Base sa records sa VSMMC gi-admit ang bata tungod sa Low Bowel Movement (LBM) ug pagsuka-suka.

Padayon ang gibuhat nga giingon nilang “trial and error” sa pagtusok sa dextrose sa maong bata.

Nagmalampuson ang pagtusok niini niadtong Sabado sa gabii apan namatay ra gihapon ang maong bata.

Acute gastroenteritis nga anaay grabe nga dehydration in hypotensive shock ang gikamatyan sa maong bata base usab sa death certificate niini.

Ang medical chief sa St. Anthony hospital nga si Dr. Robert Denopol niawhag sa pamilya sa pagpasaka og pormal nga reklamo batok sa mga doktor ug personnel sa ilang tambalanan.