Fred Fuentes Monternel
Lorega Proper, Cebu City
“TITO HENRY!” Nahalingi si Henry pagkadungog nga gisangpit ang iyang ngalan. Mihunong siya paglampas sa mga sagbot daplin sa patag niyang kamaisan nga nagsapnay na sa himsog nga mga puso. Gisakob niya ang hait niyang sundang sa sakuban nga gitakin niya sa iyang kilid ug mapahiyumon nga miatubang sa nagsangpit kaniya.
“Day Eva, ikaw man diay! Maayo kay nia ka!” Daw giluparan sa buntog ang dughan ni Henry nga gisanapan sa tumang kalipay nga mitutok sa 18 anyos nga dalaga ning oras nga lapas na sa kaudtuhon.
“Didto kos imong balay, Tito Hen, apan way tawo. Mao nga midiretso ko dinhi. Gituman ko ang imong tugon nga paadtuon ko sa imong balay o dinhi sa umahan. Hatagan man kaha ko nimo sa tinan-ugan mong hinog nga saging tundan? Basig makadala sab ko para nilang nanay ug tatay inigpauli nako.”
“Oo, uy, Day Eva. Naseguro kong nahinog na ang tinan-ugan kong sinipi nga usa ka bulig saging tundan nga gibuot sa sulod sa bakat nga tua sulod sa pahulayanan kong payag sa tunga-tungang bahin nga unahan sa kamaisan.”
Hilabihang lipaya ni Eva dihang nahabwa na ni Henry gikan sa bakat ang hinog nang mga saging gikan sa bakat. Miyaka ang dalaga sa kawayang salog sa payag ug misugod pagkaon sa hinog nga saging. Nalingaw si Henry nga nagsud-ong sa nasuod niyang silingan nga dalaga.
Daw mikilab lang pag-agi ang katuigan. Sa 9 anyos pa si Eva ug nag-20 anyos na si Henry, daan na niyang gitiman-an si Eva, bugtong anak sa iyang silingang mag-uumang magtiayon sa ilang baryo.
“Tan-ugan ko ikaw sa akong dughan, Day Eva. Paabuton ko ang imong pagka dalaga!” mao kini ang gisulti ni Henry kang Eva dihang nag-eskuyla pa kini sa elementarya. Wala manumbaling si Eva sa maong mga pulong kay bata pa man kini.
Karon bag-o lang naka-gradwar sa hayiskol si Eva sa edad nga 18 kay may duha ka tuig man nga naundang una siya tungod sa kapig-ot sa kuwarta. Si Henry mitungtong na sa edad nga 29, nagpabiling ulitawo kay hilom nga nagpaabot sa pagka hingkod nang dalaga ni Eva. Nag-inusara siyang nagpuyo sa kabiling balay sa mitaliwan niyang ginikanan kay bugtong siyang anak. Igo ra sab siyang nakagradwar sa hayiskol ug wala na mopadayon pag-eskuyla sa kolehiyo kay siya na man ang nangunay pagtikad sa ilang kamaisan. Nag-amuma sab siyag mga utanon, prutas ug uban pang lagutmon nga naghatag niyag kaharuhay sa pagpuyo.
“Tito Hen, nganong wa pa man ka magminyo? Guwapo baya ka, ingon among mga silingang dalaga,” matod ni Eva samtang nag-usap sa saging.
“Dunay akong gihulat, Day Eva,” ni Henry nga mitutok sa dalaga.
“Tito Hen, hugot man kaayo kag tinan-awan nako? Kinsa man imong gihulat diay, bi?” ni Eva kansang dughan nagkuba-kuba sa di niya masabtang pagbati.
Miyaka si Henry sa salog ug midip-ig kang Eva. “Day Eva, hingpit na gyud kang dalaga. Sa tinuoray lang ikaw ang matuod kong tinan-ugan sulod sa akong dughan.
Tingali nahinumdom pa ka sa kanunay nakong isulti nimo niadto sa gamay pa ka nga paabuton ko ikaw nga madalaga na kay nahigugma ko nimo.”
Mitutok si Eva kang Henry. “Hala, mao diay nga nagpabilin kang ulitawo, Tito Hen?”
“Oo, Day Eva. Gihulat ko ikaw tungod kay dugay ko na ikawng gihigugma!” Kalit nga gigakos ni Henry si Eva nga wala motukol sa iyang gibuhat.
Gipiyong ni Eva ang iyang mga mata dihang giukoban sa mga ngabil ni Henry ang iyang mga ngabil. Natagamtaman niya ang katam-is sa unang halok sa lalake nga gihigugma sab niya sa hilom. (Katapusan)