USA na ka bulan ang binakbakay ug sinukliay og bala sa Marawi City. Halos magkadungan lang ang pagsugod sa Ramadhan sa atong kaigsuonang Muslim sa dihang giatake ang Maute Group, nga gideklara sa gobyerno nga terorista, ang maong siyudad sa Lanao del Norte.
Niadtong Mayo 23, ilang giabog ang mga katawhan, gipamatay ang mga pulis sa presinto, gisulayan og ilog ang kapitolyo ug gidagit ang hapit 20 ka mga magtutudlo ug lumilihok sa St. Mary's Cathedral, kauban niini si Fr. Teresito Suganob.
Sa unang semana sa giyera nakita sa video si Fr. Chito Suganob, vicar general sa prelature of Marawi, ug mga hostage sa Marawi taliwala sa mga nabungkag nga gambalay nga naghangyo sa gobyerno nga hunungon na ang pagpamomba.
Gama ang video sa Maute group ug makita si Fr. Chito nga nagsul-ob og puti nga sinina nga nipareha sa iyang hataas nga puti nga buhok ug bungot.
Mabati sa iyang tingog ang hilabihang kabalaka sa iyang kinabuhi ug sa ubang hostages, kadaghanan babaye, sa kamot sa teroristang grupo nga gidudahang nianib na sa Jihadist terrorist group nga Islamic State of Iraq and Syria (Isis).
Dili nako personal nga kaila si Fr. Chito apan sayud ako nga paryente siya sa mga suod nako nga pamilyang Suganob nga mga relihiyuso ug tigserbisyo sa katawhan. Gikan didto, wala nay balita kabahin kanila ilabi na nga subsob na kaayo ang operasyon sa Armed Forces of the Philippines (AFP) batok sa maong grupo.
Libuan ka pamilya na ang namakwit, na-rescue samtang nag-inihapay pa ang AFP ug Maute sa ilang nangamatay o nasamdan nga mga kauban.
Ang dakong pangutana kay asa na kaha silang Fr. Chito? Buhi pa ba sila ug anaa sa kamot sa Maute o nahiapil sa ihap sa nangamatay tungod sa engkuwentro ug grabeng pagpamomba?
Sa giyera sa Marawi, nahimong taming ang mga sibilyan mao nga hinay ug delikado ang operasyon sa AFP batok kanila.
Sa nasagap natong balita, anaa pay daghang sibilyan nga wala nilalin sa ilang balay aron ilang mabantayan nga dili kawatan.
Ang uban bisan unsa na lang ang gikaon aron lang magpabilin sa ilang panimalay. Busa kay wala pa may balita kabahin sa pari ug mga kauban niini, naghimo na'g lakang ang Bishop Ulama Conference (Buc) aron masalbar ang kinabuhi sa grupo ni Fr. Chito sa giluwatang pamahayag ni Archbishop Emeritus Fernando Capalla.
Ang Buc usa sa mga grupo nga nagduso ug malahutayong kalinaw sa Mindanao ug positibong dialogo tali sa Muslim ug Kristiyanos.
Usa kini sa mga daghang proyekto ni Capalla sa dihang wala pa siya miretiro sa iyang serbisyo sa simbahan.
Una siya nahimong Arsobispo sa Davao, niserbisyo usab siya sa Diocese of Iligan ug Prelature of Marawi busa sayud kaayo siya sa kahimtang sa katawhan nga nag-ilaid karon sa ilang kahimtang tungod sa giyera.
Gipahinumdoman niya nga dili kabangis ang tubag sa kabangis sanglit mosangko lamang niini sa dugang kabangis ug kasakit sa katawhan.
Hinunua, ipatigbabaw ang kalinaw ug gugma.
Busa mag-ampo kita nga malapsan nilang Fr. Chito kining trahedya.