Carmelo D. Lariosa
Panadtaran, San Fernando, Cebu
MAY misaka kuno sa balay ni Mrs. Samson ug matod pa, yano ra kuno kaayo nga misulod ang kawatan sa itaas sa balay. Si Artemio nga dugay nang nagtrabaho dinhi sa mansiyon ni Mrs. Samson miasoy nga dunay nadunggan niya nga nagtugtog sa piyano sa itaas. Nakaingon gani siya nga basig si Mrs. Samson ang mitugtog sa piyano.
Apan wala man dinhi si Mrs. Samson kay nagbakasyon didto sa ilang beach resort sa Bacolod. Nahibulong si Artemio kay nindot ang pagka tugtog sa piyano nga daw usa ka propesyonal nga piyanista ang nagtugtog.
“Mao na, Sir, nga wala na lang nako susiha kay imposibli man god kon kawatan pa, maghasol-hasol pa gyud pagtugtog. Ang nakapadugang sa akong kahibulong kay wala gyud mopaghot si Jimboy, ang iro ni Mr. Samson, nga moaw-aw man dayon na siya,” ni Artemio.
“Unsa man, wala bay nakawat nga mga butang?” sukot ni Federico, batan-ong pulis sa lungsod nga maoy mi-responde sa tawag ni Artemio nga ang mansiyon gisaka og tawo.
“Wa man, Sir, Akong gisusi ang mahalong mga butang nga antik nga koleksiyon ni Mrs. Samson, wa man hilabti.”
“Kon mao na, dili kawat ang motibo sa tawo nga giingon mong kawatan. Ang kuwarto ni Mrs. Samson wala nimo susiha?” ni Federico nga mitutok kang Artemio.
“Wala na ko diha, Sir, kay basin og masuko si Mrs. Samson. Ako man to siyang gikontak sa selpon. Mopauli na kuno siya.” Mitan-aw si Artemio sa mga rosas sa likod sa lingkuranan.
“Buyno, kon unsa gani ang latest development, Artemio, kontaka dayon ko, o di ba si Mrs. Samson na lang ang patawga diri sa among opisina,” ni Federico sa kalma nga tingog. “Hmmmmm? Yati ra, mitugtog pa sa piyano!”
“A, kining, Sir, gikulbaan ko. Nanlimbawot ang akong balhibo!”
“Ikaw gikulbaan, ngano man?” Mikunot ang agtang sa pulis.
“Dili kaha to kalag ni Mr. Samson ang nitugtog sa piyano?”
“Kalag! Tuo diay kag kalag?” ni Federico nga wala motan-aw kang Artemio. “Dugay nang namatay si Mr. Samson. Dugta na to ang iyang lawas. O sige, Artemio, adto na ko.” Migawas si Federico sa gate sa mansiyon. Mibalik si Artemio sa pagpanghabok sa yuta.
Pagka sunod adlaw miabot si Mrs. Samson ug ingon sa gikuyawan sa giasoy ni Artemio nga ang kawatan nitugtog pa sa piyano ug ang gitugtog niining piyesa mao ang awit nga Anniversary Song, nga gipasikat kaniadto ni Patti Page ug maoy ilang theme song.
“Imposible,” matod ni Mrs. Samson nga nagkibot-kibot ang mga ngabil. Siya ang nakasunod sa katigayunan ni Mr. Samson nga, matod pa, nahulog sa lawom nga bung-aw ug wala na makuha ang patayng lawas niini, kay hilabihan kalawom ang maong bung-aw. Ug dunay tabi-tabi nga sukad mabiyuda si Mrs. Samson may lalake kining kanunayng ikatagbo sa mga dapit nga layo dinhi sa ilang lungsod. Pero, duna say tabi-tabi nga may nagtinunto kuno sa makina sa kotse ni Mr. Samson maong nawad-an og brake ug nahulog sa titip ug lawom nga bung-aw. Usa kuno ka batan-on ang gikabuangan ni Mrs. Samson.
GABII. Mingaw ang mansiyon. Dunay bisita si Mrs. Samson, usa ka batan-on ug guwapong lalake. Sa banabana ni Artemio mga pito ka oras na ang nakalabay, apan wala pa mogawas ang lalake. Unya nabati niya nga minguyngoy ug may gihangop si Jimboy unya nahilom. Taudtaod didto sa itaas sa mansiyon milanog ang tulo ka nagsunod-sunod nga buto sa pistola. Daling gitawgan ni Artemio si Federico. Didto sulod sa kuwarto ni Mrs. Samson nakita nila nga nagbuy-od ang duha ka patayng lawas nilang Mrs. Samson ug sa batan-ong bisita niini.
Kaganina, didto sa hardin hilom nga naghinuktok si Artemio. Dili mahimong masayop ang iyang mga mata. Nakaila siya sa tawo nga mihapuhap sa ulo sa pinangga niyang iro nga si Jimboy. Mihilom kinig saka sa balay. ‘Buhi diay siya!’ ni Artemio sa hilom. (Katapusan)