DAHUNOG sa kasaysayan. Pagbanhaw sa kagahapon. Mao kini ang nasaksihan dihang ningsadsad ang kapin sa duha ka mga gatos nga mananayaw sa Panadtad Festival sa Panadtaran, San Fernando niadtong hapon sa Enero 2 ning tuiga.
Unang higayon nga gisaulog nila ang kinabuhi ni Juan Diyong, ang giilang bayani karon sa maong barangay. Una pa siya ni Leon Kilat (Pantaleon Villegas) sa pagsukol sa mga Katsila sa unang mga dekada sa 1800.
Siya nabantog niadtong higayuna nga tigpanalipod sa katawhan sa San Fernando, Naga, Carcar ug Sibonga batok sa mga manunulong nga mga Muslim nga mobihag sa mga kababayen-an aron himuong ulipon.
Uban sa iyang mga hinanib gihurot nilag pamatay ang mga Muslim sa usa ka mangilgig nga tinigbasay sa baybayon sa Panadtaran niadtong Septiyembre, 1825.
Makasaysayanon (historic) ang gihimo sa taga Panadtaran pagsaulog sa iyang kinabuhi pinaagi sa usa ka festival (sayawhan kun sayaw sa katawhan).
Nilampos ang maong pasundayag bisan una pang higayon nga kini gihimo. Makahilap sa atay ang gihimo sa taga baryo. Sa yano, apan mabulukon nga gipangsul-ob ningsadsad sila sa ilang lumadnong mga sayaw.
Ningsayaw sila sa ngalan ni Juan Diyong kinsa andam manadtad paglaban sa mga katungod sa mga lumolupyo sa San Fernando ug sa ubang mga dapit sa habagatang bahin.
Ang panadtad gikan sa pulong panadtaran nga maoy ngalan sa barangay. Gibase ang ngalan sa kaisog sa mga lumolupyo nga gipangulohan ni Diyong nga usa ka banggiitang eskrimador.
Gisaysay nga sa wa pa si Diyong, ang unang mga lumolupyo daan nang gibangtog nga mga maisog nga andam manigbas kon pasipad-an ang ilang mga katungod. Ang pagtuo mao nga way gikahadlukan niadto ang taga Panadtaran.
Angayg lamanuhon si Kapitan Catalino Baysa nga maoy naningkamot nga mahitabo ang maong sayawhan sa unang higayon. Ang mga konsehal sa barangay nga ningbulig angay pikpikon sad ang abaga.
Ang mga konsehal mao sila si Dio Amad, Eboy Natividad, Lordmar Lambo, Esok Alforque, Dondon Salazar, Mameng Abagon ug Tata Guia. Naninguha sila nga matukod ang unom ka mga contingent.
Ang mga choreographer sa matag contingent angay sang pasidungggan tungod sa ilang panahong gigugol paghatag og maayong pasundayag. Ang Panadtaran Ceentro maoy nakakuha sa unang ganti. Gisundan sa Tribu-Pataganao nga maoy ikaduha samtang ang Tribu - Baysa maoy ikatulo.
Ang mga sponsor nga ningtabang mao sila si Bise Mayor Abe Canoy, Board Member Julian Daan ug John Bolo. Nitabang sad si Dr. Sergio Restauro ug uban pa.
(Gapasan.erns@yahoo.com)