ANG Philippine Institute of Volcanology and Seismology (Phivolcs) mipakalma sa kalisang sa katawhan nga dunay makusog nga linog nga mo-igo sa nasud human mahitabo ang makuyaw nga pagtay-og sa Haiti Martes, Enero 12.
Si Engineer Amir Bajar, hepe sa Phivolcs Cotabato, miingon nga daghang linog ang natural lamang nga mahitabo sa bisan asang dapit sa nasud kada adlaw, usahay moabot kini sa 20, apan hinay lang ug dili mabatyagan.
Una niini, siya miingon nga ang nasud nagyaka sa pinaka-seismically active region sa tibuok kalibutan nga gitawag og "Pacific Ring of Fire," busa ang linog ug lihok sa bulkan kanunay mahitabo.
Niadtong Miyerkules sa gabii, usa ka magnitude 5.1 nga linog ang miigo sa Sultan Kudarat nga nakamugna og pagtay-og lagbas sa North Cotabato ngadto na sa General Santos City.
Sa wala pa kini nahitabo, pito ka mga linog ang natala sa Phivolcs.
Matud ni Bajar nga ang posibilidad nga magka-linog dili halayo, lakip sa Metrom Manila tungod sa usa ka aktibong fault line ilawom niini nga gitawag og Marikina Valley Fault.
Kini nga linya milatas gikan San Mateo, Rizal, ngadto na sa Taguig sa habagatan, diin nag-agi kini sa mga siyudad sa Marikina, Pasig, Makati, Paranaque, ug Taguig.
Uban pang mga fault line nga naglibot sa Metro Manila mao ang Lubang Fault ug Manila Trench (nga milatas sa western Luzon) ug ang Casiguran Fault.
Gidugang ni Bajar nga wala pay teknolohiya nga makatag-an og linog busa ang pinaka-maayo nga paagi mao ang pagpangandam.
Ang Phivolcs nagpasiugda na og earthquake drills sa lain-laing dapit sa nasud aron mahibalo ang publiko sa angay buhaton kon dunay linog.
Kahadlok karon ang gibati sa mga molupyo didto sa Central Mindanao gumikan halos usa ka adlaw dunay linog.
Mga nanimuyo sa North Cotabato, ilabina kadtong mga netibo, nagtuo nga subling nabuhi ang Mount Apo apan giklaro sa Philvocs nga wala kiniy kamatuoran. (Edgardo Fuerzas)