Alcea Maningo
Cangyan, Carmen, Cebu
“HAIN si Bobby, Rita?” malagutong sukot ni Fidel sa iyang kapikas samtang nagdespoga kini sa iyang tinahi karong buntaga sa pantawan sa ilang balay. Naggunit si Fidel og tasa sa sikwate kay nagpainit siya. Sabado ron ug way klase. Apan nagandam si Fidel aron motambong sa iyang trabaho isip mensahero sa usa ka forwarding company.
Si Bobby ilang bugtong anak ug Grade Three na. Wa kamanghuri kay nag-family planning sila. Lisod man ang panahon karon kon daghan ang mga anak.
“Nanaog man to. Nidagan padulong sa tindahan ni Nang Titang,” tubag ni Rita. “Ngano man unta?”
“Wa man giuli ang sukli nga singko pesos.
Gisugo ko man god siyag pandesal nga balig singko pesos. Diyes pesos tibuok tong kuwarta,” ni Fidel nga nanghupaw ug nangagho.
Nag-andam nag bakos nga panit si Fidel. Gibalighot sa iyang tuong kamot. “Imbestigahon ko gyud ning bataa. Kon di tarong ang iyang tubag, makatilaw gyud siyag latos.” Mibalik siya sa talad aron motiwas og kaon.
Paghiuli ni Bobby nagdala nag daghang lastiko. Gisul-ob niya sa walang kamot morag pulseras.
“Hain man ang singko pesos nga sukli sa pan?” masuk-anong sukot ni Fidel nga naggunit sa bakos.
Miduko si Bobby. Wa magtingog. Nangluspad. Gipaningot.
“Tubaga akong pangutana! Kundili hapsan tika ning bakos!” ni Fidel nga mihuyad sa bakos.
“Gipalit nakog lastiko. Naibog man god ko sa akong mga kaklase nga daghan silag lastiko,” mikanga si Bobby ug nagkurog sa kahadlok. Gibatig kaluoy si Fidel. Wa modayon pagkastigo sa bata.
“Unsa may gitudlo sa inyong maestra mahitungod sa kuwarta o butang dili imo?” ni Fidel.
“Honesty is the best policy,” ni Bobby nga nagduko lang gihapon.
“Unya, nganong di man ka ‘honest’?” ni Fidel.
“Ingon ni Mam. ‘charity begins at home’ man sad. Ang ginikanan manggihatagon sa anak,” tubag ni Bobby.
Nahikatawa si Rita.
“Di lang kay ‘charity begins at home.’ Tanang ‘virtue’ o maayong pamatasan magsugod sa panimalay. Respeto sa ginikanan ug sa mga maguwang og edad. Ang edukasyon sa bata magsugod sa panimalay.
Apan matarong ba nga manghilabot ka sa kuwarta og butang dili imo?” morag nagsermon si Fidel.
Wala na katingog si Bobby.
“Pasayloa lang ko, Pa. Di na ko mousab,” ni Bobby nga nagtibi. Kahilakon.
Gipasiklapan si Bobby ni mama niya Rita nga gusto sab nga maleksiyon si Bobby.
“Angay ug dapat lang nga di nimo usbon nga di manguli og sukli, aron di ka makatilaw og latos. Sunod kon duna kay gustong paliton, pananghid o pangayo. Ug di sab ka mamugos kon balibaran,” ni Fidel nga mihapuhap sa ulo sa bata. “Sige, painit na didto kay basig mabugnaw na ang sikwate.”
Hinay nga milakaw si Bobby paingon sa kusina. Misunod si Mama Rita kay mopainit sab.
“Timan-i ang maymay sa imong amahan, Bobby. Gikinahanglan sa imong pagtubo ang maayong tambag aron mahimo kang tarong nga membro sa atong katilingban.
Way ginikanan nga motambag og dautan sa anak,” ni Rita samtang nag-ipis og sikwate ngadto sa tasa sa bata. (KATAPUSAN)