KON seryoso pa unta atong mga opisyal sa City Hall, dugay ra nasulbad kining problema sa plastic. Di na gud ta mag-plastikan ba.
Niadto pang 2012, gipatuman kining ordinansa nga magpatong og P1 sa mga customer nga mogamit og plastic bag sa ilang gikompra sa tindahan.
Lugak kaayo ang pagpatuman. Wa mosalir. Mireklamo hinuon ang mga negosyanti kay mura sila og gipamulta sa City Hall. Gitinguha sa mga opisyal nga usbon ang ordinansa ug himuong total ban na gyud ang paggamit og plastic.
Natuman ba kini? Hangtud karon, bisan atong mga konsehal mamalit og gamit sa tindahan, bitbit gihapon nila ang plastic bag. Asa man ang dunay deperensiya dinhi -- ang mga negosyanti, mga konsumidor o ang atong mga opisyal?
Kon nahimo sa Baguio City, way katarungan nga dili mahitabo sa atong siyudad. Hingpit nang gidili sa maong siyudad ang pagbaligya og mga plastic bag ug Styrofoam.
Gihimo usab kini sa ubang nasod. Kana, kay nagpakabana gyud sila sa mahimong daotang epekto sa ilang environment.
Bag-o lang nahitabo sa Thailand, midagsa sa baybayon ang usa ka whale o balyena. Namatay tungod sa pagkaon og plastic. Nakit-an sud sa iyang tiyan ang 80 ka mga plastic. Nagtuo tingali ang higanting isda nga pagkaon kining plastic nga naglutaw sa dagat.
Wala pa kita makakita og balyena nga midagsa sa atong baybayon. Magpaabot pa ba diay ta dagsangan og baylena aron maninuod ta sa atong aksiyon?
Timan-i dili lang ang kinaiyahan maoy madaot tungod sa paggamit nato og plastic. Sama sa baylena, ang mga ubang nilalang sa dagat nangaapektohan sab. Ngano man?
Obserbahi ra gud atong mga sapa. Bisan sa atong kalye. Nagpundok kanunay ang mga plastic. Nagkadaiyang klase sa plastic. Kining tanang gitambak ni ngadto sa dagat panahon sa pagbaha.
Baliktaron nato. Kon idili na gyud sa hingpit ang paggamit og putos nga plastic, unsa may hitsura sa atong siyudad? Segurado, dili na mahulga atong kinaiyahan. Dili magpundok ang plastic sa atong basurahan. Hunahunaa lang kon kining kapin sa usa ka milyon nga mga tawo sa atong dakbayan ma-edukar ug dili na mogamit og mga plastic.
Pagkakaron, makaingon ta nga "tingali nakapusta" sa mga negosyanti kining atong mga opisyal sa City Hall kay talawan man kaayo mopatuman og balaod nga makaayo unta sa kadaghanan.
Kon ingon niini atong sitwasiyon nga kuwang o walay pagpakabana sa kinaiyahan, dili ta makapaabot nga himsog ang pagtubo sa atong kabataan. Mas mograbe pa unya kining problema sa plastic hangtod nga lisod na gyud atubangon.
Dili nalang unta ta magplastikan sa atong pangatungdanan ba. Lihokon nato ang angay nga bulohaton para sa kaluwasan sa tanan. Kon dili nato mahimo ang pagdili sa mga plastic, nan, tangtangon nato sa ilang puwesto kining plastic ka mga opsiyal.