“At kabud da nang ikit a e na makatud ing kilalanan de pa ing Dyos,
ing Dyos binye na la king mipagdamutang-isip, bang gawan la ring bage e na mausta, neng kisna la king kelang-katalarwan, kelangkayapan, kasakiman, karokan; kisnang kapangalalwan, saryang pamamate, pamipate-pate, kapamiraytan, alang-kaselanan: ila ring indredus, kapanyiran, pamakisaman king Dyos, tamad, paratut, mangudtang karokan, e mamintu karing pengari, alang kasanakan, e apagkatiwalan, alang lugud, alang lunus,; at agya mang balu da ila ring kautusan ning Dyos deti, a detang darapat ka kareti makatud mung mate la. E da mu gagawan ita pasibayu,, dapot ipagkalub ku e da mu kabud ulitan,dapot magkalub la mu ring mapusung pamanayun karing darapat kaniti.”
- Romanu, Dangka: Sunis 1: verses 2-32
***
Nung ating mangalipusta keng kakaluguran mu, nanung gawan mu? E na bali nung parati kayung e mikasundu. Nung ating managkas king kapatad mu o pengari, nanu ing gawan mu? E na bali nung parati kayung mipapate. Nung ating malmura keng pakamalan mu, nanu ing daptan mu? E na bali nung dakal ya kalabisan o kakulangan keka at king relasyun yu.
O nung ating manglapastangan king sasamban mung Dyos, nanu ing pekamakatud a sukat mung daptan? E na bali nung tutu ya ing sasamban mu o ali.
Ing kutang, o nung ing malmura karing mesambitla ya pin ing idol mu, atin ka kayang daptan bang mituknang ita at e na na daptan pasibayu ning idol mu. E wari nung lodi me ma-werpa ya keka? Inya pin lodi me uling buri mu ngan ing sablang tungkul kaya at ala kang akakit nanu mang mali king segana-ganang gagawan na.
Atin ka pa waring paulagan at pakamalan subali karing pamilya mu? Atin ka pa waring aliwang pagkyabayan at pisasabyanan karing sukal mu lub at tula ning pusu mu nung aliwa ring matalik mung kakaluguran?
Aro! Atin ka pa waring sasamban aliwa subali king Dyos? Idolatry nung aliwa ing Dyos ing sasamban mu. Idolatry. Ita ing pamanyamba king gawang tau, gawang gamat, gawang isip o sanu mang aliwa king Apung Ginu.
Nanu mang kalapastanganan king Dyos kalapastanganan mu naman karing sablang tune kasalpantayanan, uling atin mung metung a Dyos at e ya pibandyan da reng aliwang kasalpantayanan. Dyos de ring sabla at Dyos ya para karing sabla. Inya sa’t masabal ding sablang talapanalig ing patuknangan la ring malmura at gagawang kalapastanganan a tira ning ninu man ninu man ya.
Kaministilan mung nung kakaluguran me, kapanalig me, ka-partidu me, kasangga me—agyang ninu ya pa—sukat mung pututan ing daraptan nang kalapastanganan king sasamban mu anting Dyos. Ing sanu wari ing importanti, deng kakaluguran, kapanalig, ka-partidu, kasangga o ing Apung Ginung miglalang king sabla, pati na king sikluban at agya man keka? O agyang ing kakaluguran mu, ing kapanalig mu, ka-partidu mu at kasangga mu ala lu nung e no lelangan ning Apung Ginu, e.
Deng sablang kakaluguran, kapanalig, ka-partidu, kasangga at nanu-nanu pa—mabating la ngan den karas ning panaun. Mapalyaring lakwan da ka o mako la bang atin lang gawan lakwas masanting. Mekad mipate kayu o mate ya ing metung kekayu. Oneng ing Dyos e ya mamabating. E na ka lakwan at e ya mamamate.
Kaninu ka kanita kumampi, abe?
***
Dake Talabaldugan:
dalá¹ – (palagyu) darala, dadalan, bitbit, lulan, bwat. English – load, something carried. Alimbawa king pamangamit: “Dakal ya dala ing bagyung miyayaliwang kasakitan karing memalen.”
dalá² – (panguri) dela, linulan, binwat, binitbit. English – load, something being carried. Alimbawa king pamangamit: “Nung atin ya mang dala kekatamu ing bayung munag, alang aliwa nung e ing pangaku ning bayung pagasa.”
dalá– (panguri) mika-aral king kamalyan. English – scared off by previous bad, unpalatable or unfortunate experience. Alimbawa king pamangamit: “Dala ne keng pamakipagpalsinta i Ana inya pin kanu e ne bisang papaglolo pang pasibayu.”
dalakit – (palagyu) batas, ngatba, sumangid. English – opposite, other side, of a place bordered by something (river, mountain, hill, etc.) Alimbawa king pamangamit: “King dalakit ning ilug karin me akit ing bale nang Apung Inung at nung makananu yang mangatibag keng agus ing mula da.”
dalakitan – (palagyu) batasan, pingatban. English – usually a river bank where people cross from one side to the other. Alimbawa king pamangamit: “Mikit la man keng dalakitan ding sadyang mikaluguran, e da man ikwang mipanatu uling mabilis la reng sasaken dang bangka.”
***
IRIYANG KAPAMPANGAN: E kanu mayap manguku o mamutut kuku neng bengi pati na neng Byernis. Masalingsing ka kanu nung manguku ka neng bengi. Kasi pin naman madalumdum na. Neng Byernis mu ing masakit intindyan. Bakit kaya o’t Byernis mu, ne abe? Makananu inyang e la pa usu reng kalendaryu? Ala la pa namang lagyu kanita reng aldo anti keng yaus tamu ngeni, ne.
***
Masaya at makabaldugang kapyestan king Balen ning Apalit kaniting 28-30 ning Unyu. Good luck king Over-all Chairman, Ex-Vice-Mayor Pol Nabong ngening Banwang 2018! Sana pu maging mapayapa at matagumpe ing kapagmasusyan a panimunwan yu. Viva Apung Iru!!!
***
PAMIPALINO: Ing Kapisik magnasa ya at manwalang misubling pasibayu ing lagablab ning legwan ning Kalinangan Kapampangan kapamilatan ding keyang dalit, kawatasan, amlat at miyayaliwang kapaglalangan a misulat king pigmulan at tune kulitan kambe ning dalise at mapagmasabal a pamisip at parasan. Ing panyulat ding pipumpunan yang sukat mataluki at miparangalan kapamilatan ning pamangamit kareti at aliwa ring karing dayu at salungat a paralan dang dela keti Kapampangan. Ing Kapisik ala yang kikilingan a kapanaligan, aguman o ninu man nung e ing Lubusang Katutwan.