Garcia: Kelangkapaynawan (Restlessness)

Salang MALPA, Salang MAGADTU...

Talaga yatang macanian ing dimut a bie tamu,

Queng leparan ning yatu, quen cayu, queni cu.

Atin sucat lalacuan, atin kabud namu darasan,

Andat apipiunab cu, masucal quing panamdam.

Salang MALPA, Salang MAGADTU...

Neng minsan, marimla ing quecatas ning caugtuan,

Ing lumbe at tacut ning milabas, yang sucat mamilatan.

Neng minsan, malisangan ing quelalaman ning bengi,

Ing paninap at sala ning bukas, yang sucat manatili.

Salang MALPA, Salang MAGADTU...

Miquilala, micauani, ating maco, atin mu ring datang,

Misalubung, micucurus tamu gasgas neng minsan,

Caibat na nita, angga na queng angga at capilanman,

Misagana, misabalan, ala na masqui man mo timan.

Salang MALPA, Salang MAGADTU...

Nitang napun nacadua na, ing oras mayumu at manaua,

Pirmi cang macatanud, anti mong malugud a guardia.

Ngening oras a mangalupenggu, queng lusac gagapang,

Ni tinga queng quecang asbuc, emu ayapsa capurit man.

Salang MALPA, Salang MAGADTU...

Ing busbus ning carayum sucat ta yang balung panintunan,

Dapot ing pasbul palub queng bale, sasarian teng calinguan.

Numan quing yatu ing pamagcamali na ning capara mung tau,

Ing husgan me at camuan, mengari yang yelu queng aping mitatau.

Salang MALPA, Salang MAGADTU...

Caluguran, anti tamu mong macasaque quing Rueda,

Ana nang macalalam ca, ana nang quing babo atiu ca.

Dapot mimingat tamu, neng mamulai ali ta pacabilis,

Uling pota careng batu, mibalisuag tamung mitaquid.

Salang MALPA, Salang MAGADTU...

Tutu pin na ing bie, micapatad yang yumu at pait,

Metung a libung langit, quing metung a pinandit.

Metung a libung saquit, quing metung a uma at baliquid,

Ing yumu at pait, sangcap ne ning yatu at ning langit.

Salang MALPA, Salang MAGADTU,

Dapat sana, Salang MALABULABU...

~Joseph Edward D. Dela Cruz

November 10, 2010

(Mipayntulutang mipalwal king pangasulat king Kinastilang Kapampangan)

***

Ing tau, e mu balu nung nanung buri nang tagana. Anti keng poem a makapauna, salang malpa, salang magadtu la buri. Nung malisangan sasabi la--“ay, kalisangan naman!” Nung namang marimla, sasabi la naman—ay, karimla—manyagad anggang butul!“

Nung atin lang salapi, e do balu nung nu do gastusan. Nung lipit no man, e da balu nung nu la mantun salapi o e da balu nung nu la manutang o ninung piyutangan da. Masakit lang eksaminan ngara pin deng aliwa!

Neng ala la pang boyfriend o girlfriend, aru paniglon dang alang umpe ing pamanintun at pakagulisak da keng Facebook a “single” la. Pane pa ing pintas da kareng lalaki o babai, dipendi nung babai o lalaki la.

Pota namang mika-boyfriend o girlfriend la, pane naman ing post dang abe de ing bata da. Magsulud la pang ternung t-shirt a mikipanga-pareu tatak. “I’m his!” at “I’m hers!” Ka-corny da po! Kabang potang ala la pang bata, pagsisti do reng mibatang akakit da at sasabyan da naman, “Ka-corny da, anggga keng dalan mipamaluputla, Bala anaconda la!” ngara.

Aru...potang mi-break no pu kanyan—buran do ngan deng pictures dang pemag-post keng Facebook at Instagram. Metung man ala na lang itagan. Zero! Masakit lang taganang eksaminan, ne! Bala pin naman salang malpa, salang magadtu ing gawi da reng tau. Ta makananu ka?

Dagdag pa. Potang bayu lang mibata asno ka-sweet at balamu tuku lang e mo apikawani agyang seconds mu. Pota namang lumwat na lang mi-dyowa—ay!—‘nu ko, metung na lang kilumetrung mikandayu neng miyagnan lang lalakad. Daig do pa reng e mikikilala. E makanyan?

***

Dake Talabaldugan:

damay/dame – (palagyu) pamagdame, pamakirame, pamanyaup, pamanantabe, pamaglimus. English – joining and helping sympathetically. Alimbawa king pamangamit: “Dakal a kakaluguran a minye dame king mebalu nang Osung uli ning mayap nang pamakyabe inyang maybe ya pa.”

dambá, pamagdamba – (palagyu) sikad, pamanyikad. English – kick, backward kick. Alimbawa king pamangamit: “Masikan ya damba ing seken ming traysikad inya mabilis keng mekayuli agyang makalbug.”

dambanà – (palagyu) pipangadyan, pipanampangan, pipagdaunan. English – shrine, altar. Alimbawa king pamangamit: “Ing dambana e ya mu kabud makataikdo king gabun nung e ati yu mu naman king pusu ning tau.”

dambó, pamagdambó – (palagyu) lugsu, luksu, lundag. English – hopping with two feet together. Alimbawa king pamangamit: “Masikan ya dambo ing kabayu inyang dadalakit ya keng sapa oneng menabu ya pa mu rin ing lalaking sake na.”

dambóng, dambúng – (palagyu) maragulang pamanako lakwas na keng kaban ning balen. English – loot, plunder. Alimbawa king pamangamit: “Alang dambung a e matutukal lakwas na dakal a taung pepagkasakitan na niti uling e ya matudtud ing kalma.”

***

IRIYANG KAPAMPANGAN: Iriya da reng makatwang kabalen tamu ing pamangabit asin keng takap ning kaldera o kuran (tabalu nung keng rice cooker gagawan da pa ngeni) nung kinalpa ing tinun o nasing lulutu. Ita kanu bang e na kumalpa o e na gumadtu. Bala naman magic, ne! Oneng mapalyaring ating chemical reaction a malilyari neng antita. E ta balu pota ing asin ating epektu keng tinun nung makababo keng takap ning kaldera. Basta milalako pin naman kalpa o gadtu ing tinun.

***

PAMIPALINO: Ing Kapisik magnasa ya at manwalang misubling pasibayu ing lagablab ning legwan ning Kalinangan Kapampangan kapamilatan ding keyang dalit, kawatasan, amlat at miyayaliwang kapaglalangan a misulat king pigmulan at tune kulitan kambe ning dalise at mapagmasabal a pamisip at parasan. Ing panyulat ding pipumpunan yang sukat mataluki at miparangalan kapamilatan ning pamangamit kareti at aliwa ring karing dayu at salungat a paralan dang dela keti Kapampangan. Ing Kapisik ala yang kikilingan a kapanaligan, aguman o ninu man nung e ing Lubusang Katutwan.

Trending

No stories found.

Just in

No stories found.

Branded Content

No stories found.
SunStar Publishing Inc.
www.sunstar.com.ph