Ampat ikang makapasyag, patulunan ming mapanyap.
Lingun ka keke at gunyat, maligayang San Nicolas.
King daing ding pengari mu, novenas a e kalaru
kang San Nicolas Obispu, ning Dyos ligud na kau.
Bista’t baug lang matuyag, abungaraka’t penganak.
Inyang pepagaral da ka king sulat ampong Latin pa,
Alang sulit mituntun ka ning Dyos pablasang lubna.
Itingan lugud a ganap,akamtan mung luwat-luwat.
Uling bunga kang pagmala, ing Dyos e mo sasawa;
Keka magkalamupaya, king ka pagmalangagawa.
Lugud na keka masapsap, miparati dating lumbat.
Linub kang mig-reliyoso, king Agustinong Convento
Karin maustang tinggap mu, ing king Orden Sacramento;
Karin mu naman sinilad, kabanalan a masapsap.
Pablasang kekang tibwan, ing minlungang kabanalan,
Salamin da kang malino, ding sablang pengaynawan,
Begyan mung alang likat, ing pamamalasa king balat.
Ngeni ngume kang paynturu, king pipangad yan mung koru,
Sunlag mayakitlang tutu, batwin king abitu mu.
King pekapun da retanglat king saluki rin yasaslag.
Anam nang bulan a wewe,bayu makwa kekang bye;
Yukyuk no keka parangal, angeles inda tkaniglan
Daralitda’tipagkoplas, tula mung makapukmiras.
Kanitang milalapit na, ing kamatayan mu dumpa;
I Kristo delawan naka, abeneng mal a Induna.
Ngara kabud keka gingkas, isaplalaraka’titas.
E ata inyang miras na, itang mapalad a aldo;
Minukyat kang mekilimbal karing Santos Angeles man.
Karin kadatang king lambat papuri king Dyos tang lat.
-GOSU NANG SAN NICOLAS DE TOLENTINO,
Inambag nang Bb. Gertrudes Reyes ning San Isidro, Makabebe
(Panusig karing makiburi pang talapamasa)
***
“Mesambut ne ing Makabebe! Mesambut no ring makibale” Kasebyan king kabukasan ibat na ing pyesta.Pakakalat no ring kuran, kawaling pipaglutwan. akatambak la ring kutsara, tinidul, sanduk at pinggan a pipanganan. Lapo-lapo la keng pisobran deng basuraan.
Matamad lang tikdo uling puyatla’t mapagal deng makibale. Daig da pa ing e mig-pyesta! Ala nong laman ding pakabaligtad a bulsa da anti kareng mengabalbal dang sadyang kasnang alkansya. Memagtau lang pigsadyan pabanwaba’ mung magisan king metung a aldo ing pipagalan da. Nanu naman ing apala da?
Sabyan ta nang memanuli la reng kamaganak at mikit-ikitla’t miyabe-abe pasibayu agyang pilan mung oras. Mengan dakal at manyaman. Minum serbesa o alak. Mig-videoke liwas-liwas nung alang swapang keng microphone. Mebugbug ne naman ing “My Way!”
Mipagkwentung asna kakaba tungkul keng masyang at malungkut a milabas. Misan ating mipagkatwa at panibatan na pa ning pamikamwa, pangabusit at pamipate. Iskandalung maragulnung e man patayan. Ating mangasukul at mau-ospital nung e man punenarya.
Sira ing ispiritu ning pyesta king alang kamula-mula ne, abe!
Keng plaza, mika-sarswela at miyayaliwang piyalben pati na ligligan da reng binabai. Ating bebetu at tsubibu at miyayaliwang tinda menibatan pa karing aliwang balen. Metung ya naming magings angkan bang mikit la reng mipaglolo at mibata-bata uling kakabukas ing piyalben keng plaza.
Para nanuwari ing pyesta? Iti para pugayan ya ing patulunan at ing bye nang delanan anting santu o banal a talasuyu ning keya at kekatamung Ginu. Pangkaladwa, e pang-labwad o pangkatawan sana. Dapot keraklan nung e man laganas a pyesta masasambut ing pake na.
***
Dake Talabaldugan:
1. dasig, pamangdasig – (palagyu) lapit, dusug, lele.English – drawing, moving closer, nearer, approaching. Alimbawa king pamangamit: “Makupadya man dapot ing dasig ning pawikan, siguradu naman.”
2. datay, date,¹ – (panguri) makarate, masakit, makakera. English – bedridden, sick, ill, dying. Alimbawa king pamangamit: “Mekatapilannang date ing milyari kang Peping dapot paulit-ulit yang mipapaldan mu naman.”
3. datay, date² – (pangdiwa) irate, ilapat, ikasat, ipakat. English – to set on the floor in such a way that it touches the surface at all points. Alimbawa king pamangamit: “Date mu na la ring tisa keng gabung masalesenung nu mo buring milugal tagana.”
4. dati¹ – (palagyu) sadya, minuna, kanitang milabas, napun. English – former, previous, past, yesteryears, long time ago.Alimbawa king pamangamit: “Dati Masaya ing pyesta keng kekami, oneng manibat inyang lalbug uli ning mibarang ilug, pane nang makalbug neng pyesta.”
5. dati² – (palagyu) sane, gamat, anad, gawi. English – used to, accustomed, conditioned. Alimbawa king pamangamit: “Neng datina la reng memalen keng kakalulwan, agyang nanu mu ing kanan da—mabsi at milabas la sana—maswelu na la.”
***
IRIYANG KAPAMPANGAN: Iriyaman o aqli, kapanaligan da reng Kapampangan a debotunang San Nicolas de Tolentino a nengya metung yang vegetarian inyang mabyeya pa at pane mung tinape ing kakanan na, deng kanung tinape a maki-askena at mebindita makapanulu la kareng masakit at makaligtas la keng disgrasya. Metung a alimbawaya pin itang Isik a e na ayagkas masalese ing lagyu ning santu. Makase kaya kanung Bangka kanita inyang atin lang atagmwan a dapu. Mipayntagun a magdala ya palang putung San Nicolas. Belugse ne ing tinape keng dapu at gilisak na, “San Nikolas i, San Nikolas i, magi kasanang batubalani!” Kaybat nita, megiya kanung batu ing dapu at syempre ing Isik at deng kasake na keng bangka e la ninanu ditak man.
***
PAMIPALINO: Ing Kapisik magnasa ya at manwalang misubling pasibayu ing lagablab ning legwan ning Kalinangan Kapampangan kapamilatan ding keying dalit, kawatasan, amlat at miyayaliwang kapaglalangan a misulat king pigmulan at tune kulitan kambe ning dalise at mapagmasabal a pamisip at parasan. Ing panyulat ding pipumpunan yang sukat mataluki at miparangalan kapamilatan ning pamangamit kareti at aliwa ring karing dayu at salungat a paralan dang dela keti Kapampangan. Ing Kapisikala yang kikilingan a kapanaligan, aguman o ninu man nung e ing Lubusang Katutwan.
Malyaring sumulat king garciakragi@yahoo.com para karing kutang o munikala.