Dear Atty. Joan,
Naa koy duha ka anak nag-edad og 9 years old ug 6 years old. Nagbulag mi sa amahan sa akong mga anak upat ka tuig na milabay. Nagbulag mi kay kulatado man ko niya kon magselos siya.
Anaa ko karon sa Cebu kay naa man ko diri gatrabaho. Samtang akong mga anak naa sa ilang lola (inahan sa akong ex-partner). Tua akoang mga anak didto gaeskwela kay kadtong mga panahon nga OK pa mi sa ilang papa, iyaha mang mga ginikanan ang gabantay sa mga bata.
Sa pagbulag namo, gisulayan nako pagkuha ang mga bata, apan, dili ihatag sa akong mga ugangan ug ilaha ko gi-away kay dili lagi nila ihatag ang mga bata. Wala koy nabuhat kon di mo surrender nalang ug gipapadayun nalang nako nga adto lang ang mga bata sa akong mga ugangan.
Ang amahan sa akong mga bata naa sad dire sa Cebu pero naa ni siyay kaipon lain. Ako, anaa na sab koy lain nga kaipon.
Ilaha kong paduawon sa mga bata apan hulgaon ko sa ilang papa ug teksan ug death threats kon akoa man gani silang kuhaon. Muduaw ko sa mga bata ug nagapadala sad ug kwarta didto nila.
Pwede ba nako makuha ang mga bata nga anaa naman mi isig kaipon nga pares apan wala koy anak lain? Hinaot unta matabangan ko ninyo.
Aja
Dear Aja,
Oo, pwede nimo makuha ang mga bata kay ikaw usa ka inahan nga anaay mas-pinalabi nga katungod sa kustodiya sa mga bata kay sa mga ugangan.
Ang atoang Family Code miingon nga ang Parental Authority sa mga bata kay anaa sa duha ka ginikanan. Apil sa parental authority ang katungod sa kustodiya sa mga bata. (Article 211, Article 220, Family Code).
Kon magbuwag ang mga ginikanan sa mga bata, ang parental authority (otoridad sa usa ka ginikanan) kay tan-awon sa korte kon kang kinsa ang mas-anaay kayahan nga mo-padako sa bata. Ang bata nga ubos sa 7 years old dili pwede ibuwag sa inahan except kon anaay compelling reason nganong dili pwede. Ang mga bata nagaedad og 7 years old ug pataas magdepende asa magpabor ang bata ug kon asa mas-angayan nga modala sa bata base sa tanang kahimtang isig ginikanan. (Article 213) Anaa pay lain, kung ang mga anak ilehitimo, pasabot anak kon asa wala nakasal ang mga ginikanan, ang balaod miingon, ang inahan man ang gihatagan og katungod sa pagpadako sa usa ka ilihitimong anak, mao sad ni ang naay katungod sa kustodiya sa bata, puyra lang kon makitaan kini nga dili angayan nga magpadako sa iya anak.
Sa imong saysay, ang mga bata anaa ra sa mga ugangan. Wala kini sa ginikanan-ikaw o ilang amahan. Busa, base sa balaod, ikaw nga usa ka inahan, mas anaay katungod ug otoridad isip ginikanan sa kustodiya sa mga bata. Wala pod kamo nakasal sa ilang amahan. Tungod niini, maingon nato nga ilehitimo sila nga mga anak sa imong pares ug ang balaod miingon nga ikaw, usa ka inahan ang naay katungod sa kustodiya sa mga bata.
Ang ikatulo ug ikaupat nimo nga pangutana sa sunod nalang nga suwat kay dili na kini-mapa-igo sa espasyo para ani nga mantalaan.
Salamat
Atty. Joan
Pahibalo: Kini opinyon lamang nga nag-base sa inyong lakbit-saysay ug kini pwede nga mausab kun dugang pa nga mapatin-awan ang mga detalye. Kon adunay pa kamoy mga pangutana nga adunay kalabutan sa katungod sa mga bata, mahimo kamong mo-message sa among facebook account Children’s Legal Bureau, Inc.