USA sa mga isyu karon mao ang giingong militarization sa gobyerno, ang pagtudlo sa mga retiradong heneral sa mga dagkong puwesto sa kagamhanan. Duna pay mando si Presidente Rodrigo Duterte sa temporaryong pagtake-over sa Armed Forces of the Philippines (AFP) sa Bureau of Customs (BOC) human sa gikatahong pagpayuhot sa mobalor og P11 bilyones nga shabu agi sa mga puwerto.
Lakip sa mikuwestiyon sa constitutionality niini sila si Senador Francis Pangilinan, Chiz Escudero ug Riza Hontiveros. Apan gipanalipdan kini sa Malacanang pinaagi nila ni Justice Secretary Menardo Guevarra ug ni Presidential Spokesperson ug Chief Legal Counsel Salvador Panelo.
Ang Article II, Section 3, 1987 Constitution, nagkanayon, “Civilian authority is, at all times, supreme over the military.” Nasupak ba kining maong probisyon?
Matod pa ni Panelo, “Ours is a civilian President who functions as both Chief Executive and Commander-in-Chief of the Armed Forces. In instructing men from the AFP to ensure that all laws are enforced within the Bureau of Customs, the President is merely exercising his constitutionally mandated functions.”
Ang Presidente nga mao ang Chief Executive, mao usab ang Commander-in-Chief sa tanang armadong kusog sa nasud. Mahitungod sa mga retiradong heneral, nahimo na silang sibilyan sa ilang pagretiro sa katungdanan, busa di na sila sakop sa militar.
Samtang ang Article XVI, Section 5(4), 1987 Constitution nagkanayon, “No member of the armed forces in the active service shall, at any time, be appointed or designated in any capacity to a civilian position in the Government including government-owned or controlled corporations or any of their subsidiaries.”
Gitudlo ba ang mga aktibo nga sakop sa armadong kusog ug gihulip sa mga kawani ug opisyales sa BOC? O gidestino lang sila didto aron magkingking ang mga opisyales sa BOC?
Ang Korte Suprema, sa Integrated Bar of the Philipiines vs. Zamora, et. al. (G.R. No. 141284, August 15, 2000), nagkanayon, “The Philippine experience reveals that it is not averse to requesting the assistance of the military in the implementation and execution of certain traditionally civil functions.”
Lakip na niini mao ang pag-ayuda sa militar sa kapulisan panahon sa eleksyon, relief and rescue operations atol sa mga kalamidad, pagpatuman sa customs laws ug sa mga composite civilian-military law enforcement activities. Ang Labawng Hukmanan niingon nga ang militar mahimong mo-augment sa civilian functions.
Matod pa ni Panelo, “Time and again, the President assures everyone that as a lawyer, he knows the limits of the power and authority of his office. Hence, our people can be assured that the directives by the President are well-studied, supported by the rule of law and, most importantly, intended solely for the benefit of our country.” -edbarrita@gmail.com