NAPROBLEMA si Epifanio Sanjorjo kay way mopalit og bulto sa iyang kapin 5,000 ka kilo nga gipaugang mais nga iyang naani niadto pang Oktubre ning tuiga.
Matod niya, ang halin niini mao unta’y iyang gamiton nga capital alang sa pagtanom og dugang mais sa ilang umahan sa Barangay Campo, lungsod sa San Francisco, isla sa Camotes.
Dihang wala mahalin, wa niya mabawi ang nagasto sa miaging pagtanom og mais.
Sumala ni Sanjorjo kini ang problema nga ilang giatubang sa mga mag-uuma sa lungsod kay tagsa ra ang mopalit og binulto.
“Pait kaayo mi diri sa isla kay way market. Mao na among problema karon, way mopalit og binulto. Maayo unta og naay mopalit og binulto para mabawi namo among nagasto,” pahayag sa maong mag-uuma.
Niadtong Huwebes, Nobiyembre 29, nahulipan og kalipay ang problema ni Sanjorjo kay naapil siya sa unang batch sa 84 ka mga mag-uuma ug mananagat sa Camotes nga gipahuwam og kwarta ubos sa Production Loan Easy Access.
Ang PLEA, usa ka programa sa Department of Agriculture diin gipasayon sa gobiyerno ang pagpahuwam og kwarta ngadto sa mga mag-uuma ug mananagat aron dunay magamit nga capital sa ilang pagpananom, pagpanagat, pagpamuhi og kayopan ug ubang klase sa panginabuhian nga makatabang nila.
Kinahanglan nga narehistro sila ubos sa Registry System for Basic Sectors in Agricultre (RSBSA) aron sila makahuwam og hangtod sa P50,000 alang sa short term crops o commodities ug hangtod sa P150,000 alang sa high value crops. Dili na kini magkinahanglan og collateral kon manghuwam og kwarta ubos sa PLEA.
Matod ni Macario Quevedo, chief executive officer sa Cebu People’s Multipurpose Cooperative (CPMC), moabot lang sa 0.5 porsyento ang interest rate matag buwan kun 6 porsyento matag tuig ubos sa PLEA.
Niadtong Nobiyembre 29, gilusad sa CPMC ang PLEA sa lungsod sa Tudela, Camotes, isip maoy conduit partner sa DA nga gitambungan ni Tudela Mayor Erwin Yu, San Francisco Councilor Aly Arquillano ug mga opisyal sa CPMC.
Gidugang ni Quevedo sila ang mo-facilitate sa application loan sa mga mag-uuma ug mananagat ug ila kini isumitir ngadto sa Agricultural Credit Policy Council (ACPC) sa kaulohan nga maoy mo-aprobar ug mopagawas og pundo nga ipaagi sa ilang kooperatiba.
“Gusto sa gobiyerno nga dili lang mo kutob sa pagka mag-uuma o farming ug fishing kondili mahimo usab mo nga mga negosyante,” sumala ni Quevedo sa iyang pakigpulong atol sa launching sa Agro-Trade Fair ug Farmers’ and Fishermen’s Day sa Tudela niadtong Nobiyembre 29.
Sigon ni Cresencio Deligero Jr., regional manager sa Philippine Crop Insurance Corp. (PCIC), ang nakanindot sa programa kay i-insured usab sa ilang buhatan ang mga mag-uuma ug mananagat ingon man ang ilang mga tanom, kahayupan ug panagatan nga maapil niini.
Ang PLEA unang gilusad sa lungsod sa Dalaguete, lalawigan sa Sugbo sud ning tuiga.
Hangtod sa Oktubre 20, 2018, kinatibuk-ang 485 na ka mga mag-uuma ug mananagat ang nakapahimus sa programa. Sa Dalaguete, niabot na og 240 ka mga mag-uuma ang nakapahimus ug P9.405 milyones na ang napagawas nga pundo; 175 sa siyudad sa Sugbo ug P7.433 milyones ang na-release nga pundo samtang P3.070 milyones sa 70 ka mga mag-uuma sa Alcoy.
Si Nelson Lim, area manager sa CPMC, niingon di mominos 84 ka mga mag-uuma ug mananagat ang unang nakapahimus sa PLEA, 17 ang gikan sa lungsod sa San Francisco, 11 sa Poro, ug 56 sa Tudela. (B)