ITI inaramid ti Senado nga imbestigasyon iti iyaadu dagiti illegal Chinese workers ditoy pagilian...naduptalan a rinibu gayam dagitoy iti agdama banag a nangibunga iti adu a saludsod: kasanoda nga immadu?
Mabalin kadi a makapagtrabahoda ditoy pagilian nga awanan umno a dokumento? Adda kadi dagiti nagpalusot kadagitoy? Iti ababa a pannao...adda ngata nalagyan wenno napapetpetan wenno kimmita? Relax lang, pards ta intay binsabinsaen dagita a parikut...ngem intay man pay lagipen dagiti immuna a kontrobersiya itay kallabes:
Itay nabiit, limgak ti plano ni Pres. Duterte a rumbeng kano a maisubli manen ti ROTC tapno adda katulungan ti gobyerno kadagiti adu a pagkasapulan kadagitoy a panawen iti linya ti serbisyo-publiko ken seguridad. Mailagip a manon a tawen a naikkat daytoy iti kurikulom dagiti pagadalan gapu iti adu a makagapu ken reklamo kadagidi a panawen.
Ngem gapu ngata kadagiti kontrobersiya a paspasamak itay nabiit panggep iti iyaadu dagiti kalaban ti gobyerno no talna ken kapia ti saritaan a nangiduron iti panagnayon ti gobyerno iti puwersa dagiti soldado ken pulis kadagiti nadumaduma a nariribuk (kano) a rehiyon....ditada a nalagip ti panggep a pannakaisubli ti ROTC. No kasla nababsiit a kimat ti plano a pinaboran ni Pres. Duterte...arigna met ti gurruod a gimluong dagiti kimmontra iti daytoy. Adu a sekta ti kagimongan ti umanamong ngem adu met dagiti kimmontra. Daytoy ita ti dakkel a parikut.
Masapul a matimbang nga umuna sakbay a maiyemplementar tapno awan ti agrusing a parikut. Ngem guray, pards...adda naibutaktak iti maysa a clippings ti media nga idi kallabes laeng a tawen, iti maysa a pasken...nakuna ni Pres. Duterte a kasla awanen ti talekna iti ROTC ta mismo nga isu ket nakalusot gapu iti inaramidna a hokus-pukos. Kas kunana, pinaruarna, iti tulong ti maysa a doctor kadagita a gundaway...nga addaan daytoy iti seryoso a sakit. Gapu kano iti dayta...nakalisi manipud iti panagsanay iti ROTC.
Kellaat a simngat manen ti kinatarabit daydi lolok. No sibibiag pay laeng daytoy, amangan ta bimmir-it manen daytoy iti isyu ti ROTC. Nupay saan a nangala iti ROTC daydi lolok, nasanay met daytoy iti panirigan dagiti Katipunero idi panawen ti Kastila. Ay ket no sibibiag ita ket maammuanna a nakalusot ni Pres. Duterte manipud iti military training babaen iti ROTC gapu ta nagaramat iti balangkantis a dokumento ken rason...ay ket amangan ta agkampanyan daytoy a din rumbeng a maisubli pay ti ROTC amangan ta adu ti sumurot ken mangkopya iti inaramid ni Digong, saan aya?
Tsk tsk...kunada ngarud: nalaklaka a masiluan ti sungo ti tao ngem ti sungo ti lames. Wen aya, pards...kasanom nga ipilit nga isubli ti ROTC ket naibutaktaken nga adda met gayam sinwitikan idi naglabas a panawen? Adda arasaas a natimudmi: papetpetam laeng kano ti manartarawidwid iti ROTC, mabalinmon ti saan a sumrek ngem adda gradom. He he...adu pay a kalokuan ti naallingagmi, pards...amangan ta agkurang daytoy a kolum no ibutaktakmi.
Basta para kadakami...no ania ti legal ken rumbeng...dayta ti rumbeng a maadal ken maimplementar. Dusaen dagiti aglabsing iti reglamento nangruna kadagiti agsaur. Ngak!
Addan baro a Chief Justice ti Korte Suprema iti kinatao ni sigud nga Associate Justice Lucas Bersamin a nangsukat kenni retired Chief Justice Teresita Leonardo de Castro. Sinerrek ti kontrobersiya ti nakuna nga isyu gapu iti nakuna ni Pres. Duterte a pinilina ni Bersamin gapu iti “seniority” nupay kuna ti maysa a padamag nga adda pay “mas senior” ngem iti daytoy. Nailawlawag met laeng a sigida ti isyu. Kas kuna ni Presidential Spokesman Salvador Panelo...ni Bersamin ti makuna a “most senior Justice” iti Korte Suprema no ti panangibasaran ket ti kapautnan a nagsirbi iti Hudikatura iti nagduduma a kapasidad.
Pudno nga adda kaduada idiay Korte Suprema a mas “senior” no maibase iti edad a saan a ti kapautnan iti hudikatura. Iti dayta nga eksena... nakabukelkami iti pamanunotan: amin san a maisawang ti presidente ket adu ti mangsursurot nga umanamong ngem adu met dagiti pagsammakedanda tapno dadaelenda laeng ti reputasyon ni Digong. Uray nalinteg ti naibagana...adda dagitay tao ken grupo a mangkillo ti sinaona. Dagita kano dagitay kameng ti Anti-Digong brigade. Isu nga adu dagiti rummuar a “fake news.”
Iti maysa manen a pasken, naipasagid ni Pres. Duterte ti planona a panangporma iti maysa a Para-Military squad wenno unit tapno ipasangona iti Sparrow Unit ti NPA. Pinanagananda daytoy iti DDS wenno Duterte Death Squad. Bimtak a kasla bomba-Heroshima ti naibutaktak a plano.
Kimmarintar manen dagiti Anti-Duterte Brigade nangruna idi kuna ti presidente nga aramatenna (kano) dagiti rebel-returnees ta isuda ti lumaban kadagiti sigud a kaduada iti Sparrow Unit ti NPA. Adda man punto ni Digong, adu met ti saan nga immanamong. Adda nagkuna a disgrasyado nga armasan dagiti sibilyan. Kuna ti Depensa Nasyonal a napintas ti addang ngem masapul a dagiti koma eksperto ken asintado a kameng ti Scout Rangers wenno Elite Groups ti Armed forces ti maaramat a saan ketdi a dagiti sibilyan.
Iti panagtimbangtayo kadagiti nagduduma a reaksiyon, ad-adu nga amang ti umanamong a dagiti la koman kameng ti armada ti mangbukel iti plano a grupo kontra kadagiti rebelde. Ditay ammo no sadino ti paginggaan ti nakuna a plano ngem masigurotayo nga adda punto ti plano kontra kadagiti rebelde ken nainpanawenan gapu iti kapauten ti tawen ken siglo a dayta ti parikut ti pagilian iti no manon nga administrasyon a limmabas. Surotentayo ti nakuna a kontrobersiya – DDS vs. Sparrrow!
Iti intay panagsubli iti isyu iti kinaadu dagiti Chinese Workers ditoy pagilian. Kunada nga adda kano dagiti trabaho a saan a kaya dagiti Pinoy isu a maited kadagiti gangannaet kas koma kadagiti Chinese. Ngem ti saludsod: adda kadi trabaho ditoy pagilian a saan a kabaelan dagiti Pinoy? Ket gapu iti resulta ti senate investigation itay nabiit...imbilinen ni Pres. Duterte a rumbeng a mai-deport dagiti illegal Chinese workers.
Ngem...adda impasarunona a tapik. Masapul iti naan-anay kano a panagannad iti basta panangpapanaw lattan kadagiti Tsino. Ti rasonna: adu met dagiti Filipino workers idiay China, South Korea ken Malaysia a mabalin a maapektaran iti isyu ti deportation. “They should ba deported. But in the same manner, you should be careful because when you point to the Chinese, you also point to yourself at us. There’s so many thousands of Filipinos working there. Wala naman silang idineport. So maybe you can just tell them to go home. Otherwise, if you start to get rough on this issue, there is a distinct possibility that will also happen to you. When you sail your ship of state, you avoid turbulent waters,” impangngarig ni Pres. Duterte.
Iti ababa a pannarita...masapul iti annad iti pannakapaawid dagiti Illegal Chinese Workers ta rinibu met dagiti Filipino Workers ti adda sadiay China a mabalin met nga illegal. Narikut ti isyu...ngem awan ti parikut a saan a masolbar. Masapul laeng ti naun-uneg a panagtanang a saan a panagdarasudos. Kasta nga agarisit sakbay a mangeddeng ni sigud a mayor ti siyudad – Peter Rey Bautista. Amen. Adios mi amor, ciao, mabalos!