BAG-O lang nahuman ang daghang pangilin ug tradisyon sa simbahan. Niadtong Dominggo gisaulog ang selebrasyon sa "Three Kings" o ang "Epiphany" nga maoy sinyales nga nahuman na ang panahon sa Pasko. Apan mora'g wa pa gani kita mahuwasi sa kalipong sa kalihukan sa Disyembre ug pag-abli sa Bag-ong Tuig, naghilira na sab ang mga kapistahan karong bulan sa Enero.
Naa diha ang gikagubtan nga pista sa Itom nga Nazareno ug ang kapistahan sa batang Jesus nga si Sto. Niño ug uban pa.
Nahimo nang dakong selebrasyon ang Translasyon o ang prosisyon sa pagbalhin sa imahen sa Itom nga Nazareno o "Black Nazarene" gikan sa Quirino Grandstand ngadto sa Quiapo Church sa kaulohan. Nahiapil na gani kini sa Guinness Book of World Records sa usa ka relihiyusong kalihukan nga may pinakadaghang deboto nga nitambong. Gibanabanaan nga dul-an 2 milyon ka deboto ang mosalmot sa Translasyon nga molungtad og dul-an 20 ka oras, wa pay labot niini ang mga deboto nga naghulat lamang sa daplin sa dalan o naglantaw sa ilang TV set aron makasaksi sa tinuig nga pangilin.
Gawas didto sa Quiapo Church, daghan na sab nga mga lugar ug parokya sa Pilipinas nga nagsugod sa maong tradisyon sa debosyon sa Itom nga Nazareno.
Nindot ug makatandog sa kasingkasing ang istorya sa maong imahen nga gikan sa laing nasud unya gidala dinhi sa Pilipinas sa mga Katsila.
Nahiapil daw kini sa nasunog nga barko mao nga naitom ang iyang hitsura apan misteryusong napalgan unya nahiabot sa Manila. Daghan sab nga istorya nga nikalap kabahin sa pagkamilagroso sa Itom nga Nazareno, kadaghanan niini ang pag-ayo sa mga balatian sa tawo.
Sa laing bahin, kung daghan ang kaanib nga nikuyog sa Itom nga Nazareno, mas daghan sab ang deboto sa Sto. Niño. Gani di na maihap ang lugar, parokya ug kapilya nga nagdala sa ngalan sa batang Jesus isip patron.
Nagpamatuod kaha kini sa grabeng kahiligon sa Pinoy sa mga bata busa sobra 100 milyon na ang atong population karon?
Daghan sab ang istorya sa milagro nga nahilambigit ang Sto. Niño. Usa niini gikan sa mga deboto nga taga Midsayap, North Cotabato diin ang ilang patron kay si Sto. Niño.
Matud pa nila nga daghang higayon nga sulongon na unta sa mga armadong rebeldeng grupo ang ilang lungsod apan dili gayud kini mahitabo tungod kay sa adlaw sa ilang pagsulong adunay magpakita nga gamay'ng bata nga mopahunong kanila.
Matingala ang armadong grupo nga kung anaa ang bata dili gayud sila makaabot sa ilang adtoan bisan makita na nila ang lungsod. Segurado ako nga kamo nga mga deboto sa Itom nga Nazareno ug batang Jesus may kaugalingong rason ug kasinatian nga nakapalig-on sa inyong pagtuo sa Diyos.
Apan gipahimangnoan kita sa simbahan nga likayan nga maghinobra ang ekspresyon sa atong pagtuo ug mahimo na kitang panatiko. Basin ang sentro sa atong pagtuo mao ang mga imahen, rebulto, milagro ug mga tradisyon nga gitawag sa mga Theologians nga "Traditional Filipino Christianity."
Atong hinumdoman nga ang paghigugma sa Diyos ug sa atong isig-katawo maoy labing importante.