ANG mga inahan sagad nga modangop sa pagpanghulga sa ilang mga anak aron di magsuroy-suroy kon gabii na. Hadlukon dayon ang mga bata, di pabiyaon sa balay kon gabii na nga dunay abat, ungo, tambaluslos ug uban pa.
Apan wa madag hadlok kadtong bata nga nagsigig hilak tungod sa kagutom. Matod pas inahan, “Hilom tawon, Dong. Ayaw nag hilak diha. Madunggan unya kas sa wakwak.” Tubag sa bata, “Asa man nang wakwak, Ma, kay akong kan-on.”
Ang susamang pagpanghulga gitawag nga scare tactics. Sumala pa sa Cambridge Dictionary ang scare tactics mao kini: “ways of achieving a particular result by frightening people so much that they do what you want them to do.”
• • •
Sama sa diskurso ni Cebu City Mayor Tomas Osmena atol sa usa ka committee hearing sa House of Representatives niadtong Lunes, Enero 14. Matod pa ni Osmena, mahagsa ang ekonomiya sa Sugbo kon ipahunong ang operasyon sa mga habal-habal.
“For hundreds of thousands of people, this is more than just a matter of convenience. It is a matter of survival. Cebu’s economy will not survive without the habal-habal,” nagkanayon si Osmena ngadto sa mga kongresista.
Matod pa ni Osmena daghang mga Sugbuanon, lakip na ang mga estudyante sa mga bukirang barangay ug mga kawani sa business process outsourcing (BPO), nga nagsalig sa habal-habal paingon sa trabahoan ug eskuylahan kon way jeepney nga kasakyan.
• • •
Apan mahagsa gyud kaha ang ekonomiya sa Sugbo kon mawagtang ang habal-habal? Nakadungog ba siya nga mitiyabaw ang mga negosyante sa Sugbo nga maalkanse sila kon mawagtang ang habal-habal?
Matod pa ni Osmena apektado sa pagkawagtang sa habal-habal ang mga empleyado sa mga BPO. Ang mga BPOs mobubo og mokabat sa P7 bilyones matag buwan sa ekonomiya sa Sugbo.
Apan kon way habal-habal nga kasakyan, ang mga trabahante sa BPO modangop man sa Grab. Pero bisan pag idili ang habal-habal, di gihapon kapugngan sa gobyerno ang pagpadagan niini. Kapila ray pag-ingon nga di depasa heroan ang ilang motor. Labi nag nakapleti na daan.