BUHONG sa waterfalls ang lalawigan sa Sugbo, kana dili ikalimod.
Usa sa mga lungsod sa habagatan sa probinsya nga nabulahan sa mga busay mao ang Alegria.
Gawas sa Cambais Falls ug Canlaob Falls, nabantog usab karon sa lungsod ang Kangkalanog Falls.
Ang busay nahimutang sa kinapusuran sa lasang sa Sitio Samoyao, Barangay Compostela.
Kon mosulti ta og busay, masud sa atong hunahuna ang bugnaw ug crystal clear nga tubig, ang presko nga hangin, ang kakahoyan ug challenging nga agianan padung didto.
Sakto! Kini imong masinati sa pagbisita sa Kangkalanog Falls.
Bisan kon sementado ug aspaltado na ang karsada padung sa maong busay, apan dili angay kakompiyansaan ang pagmaneho pasud sa dapit tungod kay dunay bahin sa karsada nga yuta, batuon ug dulhogon.
Si Nestor Jameo, caretaker sa Kangkalanog Falls, nibanabana nga moabot og unom ka kilometros ang gilay-on gikan sa national highway sa lungsod paingon sa Barangay Compostela.
Sa 30-45 minutos nga biyahe gikan sa main road, modasmag nimo ang bugnaw ug presko nga hangin.
Kon wa kay kaugalingong sakyanan, naay kasakyan nga habalhabal, P200 ang pleti (roundtrip) o magdepende sa inyong sabot sa drayber, kinsa mao ra usab mahimo nimong tour guide.
Kon makita na nimo ang signboard sa falls sa barangay, gikan niini maglakaw ka mga 15 minutos ngadto sa 20 minutos ug dapat mag-amping kay naay bahin sa agianan nga dulhogon, dangugon ug lapukon labi na kon mag-uwan.
Naay mosugat nimo nga staff sa munisipyo nga maoy tigkolekta sa P50 nga entrance fee.
Samtang magbaktas ka, madungog ang huyuhoy sa hangin, tingog sa paglihok sa dagko ug tag-as nga mga punoan sa kahoy ug sa mga langgam.
Bisan kon challenging ang pagbaktas padung sa falls, sulit usab kon maabot na ka mismo sa baba niini.
Hilom ang palibot sa falls sanglit lima lang mi nga nibisita niadtong higayona nga weekday. Apan kon Sabado ug Dominggo ug summer, dagsa ang daghang mga turista.
Makadani ang tubig sa busay, apan again di mokompiyansa kay sigon ni Jameo moabot sa 12-14 ka tiil ang kinalawman nga bahin.
Kon di ka kamao molangoy, dunay paabangan nga life jacket sa tag P50 matag usa.
Naa hinuon parte sa busay nga mabaw ra ug mahimo kang maglingkod ug mag-relax samtang maligo.
Gitugot ang overnight sa cottage sa falls sa tag P150 matag tawo.
Si Jameo, 50, niasoy nga gamay pa nga tubod sa una ang Kangkalanog Falls.
“Wala pa ang giyera sa mga Hapon sa una, gihimo nang kab-anan sa tubig sa mga tawo diri sa una,” saysay niya.
Matod niya, niadtong 2014 dihang nagsugod og dagsa ang mga turista sa Kangkalanog Falls.
Ang falls nga ubos sa pag-atiman sa Department of Environment and Natural Resources (DENR), napalibotan og lainlaing mga punoan sa kahoy sama sa mahogany, gmelina, narra, laurel ug may kawayanan ug uban pa.
Ang maong lasang nahimo usab nga pinuy-anan sa mga nagnihit nga klase sa mga langgam sama sa banog, punay, ug kabog.