MAKABUNGOG ang singgit sa mga rights advocates nga protektahan ang mga bata.
Kini human gianunsiyo sa Kongreso nga giduso nila ang pagpaubos sa “minimum age of criminal responsibility” ngadto sa nuybe anyos inay nga 15.
Subay sa Republic Act (RA) 9344 o ang Juvenile Justice and Welfare Act mahimo lang prisohon ug itaral sa husgado ang usa ka bata nga sad-an sa sala nga iyang nabuhat kung nagpangedaron na siya'g 15 anyos pataas.
Ubos niining edad, ibutang siya sa kustodiya sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) aron hatagan og husto nga pagtagad o ipailawom sa “diversion program” aron dili usbon ang iyang gibuhat.
Kung grabe ang iyang sala sama sa pagpatay, pagpayuhot og druga ug pagpanglugos, itaral lamang siya sa husgado sa paghiabot niya sa hustong edad nga 18 anyos.
Apan mao usab kini ang mitsa sa kasuko sa mga “law enforcement agencies” sama sa kapulisan, mga lider sa gobyerno, nag-una niini si kanhi Mayor ug karon Presidente Rody Duterte kay gitabangan daw niini ang mga kriminal.
Iya pa gani kining gitawag nga “stupid law” o tunto nga balaod ug gisaway si Senador Kiko Pangilinan nga maoy prinsipal nga author niini.
Matud pa sa Kongreso nga nagkausab na ang panahon ug dali rang ma-mature ang mga bata karon kung ikumpara sa niaging mga katuigan. Gigamit daw sa mga kriminal ug gangster ang kabataan sa ilang raket kay dili mapriso.
Dili na pod daw mahadlok ang mga bata mohimo og krimen kay kahibalo sila nga protektado sila sa balaod.
Ila lang ipakita ang ilang birth certificate ug dalhon na sila sa Balay Pag-asa sa DSWD inay nga ibalhog sa bilanggoan kauban sa mga tang-an nga piniriso.
Dugay na kining gustong usbon ni PRody ug kapulisan apan karon lang nga Kongreso nakalusot bisan sa kusog nga pagbabag sa mga kontra sa pag-amenda sa RA 9344.
Sumala sa “child rights network” nga miatras ang nasud sa pag-atiman sa mga bata. Wala pay buot ang batang Pinoy nga nagpangedaron og ubos 15 anyos sumala sa grupo sa mga hanas nga psychologists sa Pilipinas.
Ilang gipangutana nga kung tinuod nga gigamit sa mga kriminal ang bata, nganong ang mga bata man ang pangprisohon imbis nga mga hamtong nga maoy nagsugo?
Nagpakita ba kini nga inutil ang atong kapulisan ug justice system sa pagtaral sa mga tinuod nga kriminal?
Sa akong kabahin, dili pa angayan nga usbon ang bisan unsang probisyon sa RA 9344 ilabi na sa pagpaubos sa “minimum age of criminal responsibility.” Hinunua, kung naay usbon tingali mao ang paagi sa implementasyon niini nga mora'g umang sa kahinay ug tubagon kung nganong naay mga bata nga madani sa kriminal.
Kulang pa kaayo ang budget nga gigahin alang sa implementasyon ilabi na sa pagtukod og mga pasilidad sa mga children in conflict with the law.
Para nako, mas krimen ang walay hustong implementasyon sa balaod.