NAGKAINIT na ang politika sa Pilipinas. Bag-o lang nagsugod ang panahon sa kampanya para sa nasudnong posisyon busa kanya-kanya na ang arangkada sa sobra 70 ka mga nidagan pagka-senador ug daghan pa sa Party-list.
Niadtong niaging Lunes, Pebrero 18, personal ko nga nakita ang usa ka sikat nga radio ug television (TV) commentator nga nidagan sa iyang Party-list nga nangumpanya sa Davao.
Nisamot ang kahuot sa trapiko sa kadaghan sa sakyanan nga niuban sa iyang parada. Halos tanang nag-unang TV networks sa nasud adunay programa nga makasulti ang mga kandidato ug mapangutana sa katawhan ang ilang plataporma.
Niadtong niaging semana adunay debate ug pagnagharong sa mga kandidato sa usa ka network.
Sa niaging Dominggo sa gabiim, Pebrero 17, may susamang programa ang laing network nga gitambungan sa siyam ka kandidato pagka-senador.
Sa ingon niining panahon, mahibal-an sa katawhan ang baruganan sa kandidato sa mga isyu sa nasud.
Subay sa akong pagpaniid, medyo may pagkaparehas gihapon ang mga isyu nga nitumaw karon sa mga nangaging eleksiyon apan may mga bag-o sab.
Ang nag-una ug kanunay natong madunggan kay ang problema sa kapobrehon, walay trabaho o walay kasegurohan sa trabaho tungod sa “endo,” walay makaon, kulang ang doktor sa komunidad, ug uban pa.
Ang mga bag-ong isyu mao ang baruganan sa kandidato kabahin sa kontrobersiyal nga pagpamubo sa “minimum age of criminal responsibility” gikan sa 15 anyos ngadto sa 9, dibursiyo, paggamit sa “medical marijuana,” “same sex marriage,” isyu sa South Philippine Sea, Pederalismo, pag-usab sa batakang balaod, ug ang relasyon sa Pilipinas, Estados Unidos, ug Tsina.
Daghan sab ang nangutana sa baruganan sa mga kandidato kabahin sa kurapsiyon sulod sa gobyerno, “death penalty,” ug “hidden wealth” sa mga Marcos.
Apan ang kanunay nga medyo naay gipatamaan mao ang isyu sa “extrajudicial killings,” ang pag-abuso sa tawhanong katungod sa anaa sa gahum sa war on drugs, pagkamatay sa Special Action Force-44, pork barrel, ug Development Acceleration Program.
Siyempre dili malikayan ang paghisgot sa pagmahal sa palaliton ilabi na ang presyo sa pagkaon ug lana nga gipahid sa oposisyon sa Tax Reform for Acceleration and Inclusion Law sa kasamtangang kagamhanan ni Presidente Rodrigo Duterte.
Nahimo sab nga isyu sa mga kandidato ang bag-ong gipadayag sa pangulo nga ilisdan ang pangalan sa Pilipinas nga gikan sa mananakop nga Espanyol ngadto sa Maharlika nga gikuha kuno sa pinulongang Malayo.
Sa akong kabahin, ang pagbalik-balik sa karaang isyu kaniadto hangtud karon nagpakita lamang nga wala kini natubag sa mga nangaging naglingkod sa poder.
Niadtong pagpangampanya ni Duterte pagka-presidente iyang gisaad nga wad-on ang “endo” ang kontraktuwalisasyon sa han-ay sa mamumuo.
Hangtud karon daghan gihapon ang nag-ilaid sa kalisud kay walay trabaho, kulang ang makaon, ug hinay ang proseso sa hustisya.
Ang sunod-sunod nga pagpamomba sa Mindanao nagpakita lamang nga hataas pa ang atong sagubangon aron makaingon kita nga lig-on ug progresibo na ang atong nasud.