PANIGURADUHON sa House Committee nga dili lamang mauli ang mga toneladang basura nga gikan sa South Korea apan angayang manubag usab ang responsable sa pagpalusot niini diha sa may Tagoloan, Misamis Oriental.
Gipahigayon og ikaduhang public hearing ug consultation kalabot na niining kontrobersiyal nga isyu niadtong Marso 15 sa Marco Hotel, Barangay Cugman, Siyudad sa Cagayan de Oro nga gitambongan sa pipila ka mga kongresista.
Matud ni Henry Oaminal, representante sa Misamis Occidental, nga dili lamang mauli ang maong mga basura apan manubag ang mga responsable.
“Dili lang kay mauli kundili ang mga responsableng public officials shall also be held accountable for such happening in our country, it appears base on the investigation the responsible persons here una ang Phividec," matud ni Oaminal.
Gidugang pa nga lakip usab ang custom ug uban pang mga nalambigit sa pagpalusot niining maong toneladang basura ang manubag gayud niini.
“As I have said kanang mga information nga atong nakuha kining ang mga officials nga nag issue og permit kaning responsible sa pag-import, sa pagdunggo, sa pag discharge so mao ni ang agencies, Phividec, Bureau of customs even naa pud private," matud ni Oaminal.
Gidugang pa niini nga ang importante nga mabalik ang maong basura kun asa kini naggikan.
“Usa lang ana kanang pagpabalik nga kinahanglan gyud na nabalik, integridad natong mga Filipinos nga dili ta himuong dumping site here in Asia," dugang niini.
Samtang gibasol ni Second District Representative Juliette Uy ang Philippine Veterans Investment Development Corporation (Phividec) diin ang administrator ug chief executive officer mao si Franklin Quijano ug angayan matud kining maoy mo-abaga sa tanang gasto kay sila man ang responsable sa pagpasulod niini sa maong dapit.
“Ikaw ang nag-approved sa verde soko so I think mas maayo siguro nga ang Phividec ang magbayad tanan na gasto kay kamo ang nagdala sa basura, kamo’y magkuha sa basura diba? Nganong kami man?” matud ni Uy.
Gidugang pa niini nga angayang ang Phividec maoy mo-abaga sa tanang gasto tungod na usab kay mao kini ang nagpasulod sa Tagoloan ug duna kini dakong kita nga mga P35 milyones matag bulan.
Gidugang pa nga walay laing mabasol niini kundili ang Phividec ug angayan lang matud kining maoy mopadala balik sa South Korea.
“Kay ga income man ang Phividec dako man ang inyong rental sa port P35 million a month so kuhaan lang niyo gamay ibalik ninyo sa Korea so wala’y laing mabasol aning tanan kamo ra,” dugang niini.
Gisugyot usab ni Frederick Siao, representante sa Iligan City, nga masuspende ang custom collector nga si Florida Calixihan gumikan na usab sa pagtugot niini sa Verde Soko Philippines sa pagpasulod sa toneladang basura.
“Maling-mali itong ginawa ni Calixihan. Sa pagpirma ni Calixihan sa dokumentong iyon, dated July 19, 2018, pinayagan ni Calixihan ang pagpasok ng kargamento ng Verde Soko kahit di pa ito sumasailalim sa inspeksyon at di pa nababayaran ang mga tamang buwis. Dumating yung kargamento na mahigit 5,000 metric tons ng basura pala ang laman noong July 21, 2018,” matud ni Siao.
Gidugang pa niini nga angayan gayud nga suspendihon si Calixihan.
"Suspending Calixihan is necessary to preserve documents and contain any likely damage they have don," dugang niini.
Samtang gibutyag usab ni Oaminal nga dili pa usab sila makaingon nga masuspende na o madismiss gumikan kay ang ilang gihimo public hearing pa man. Gitakdang magtigom pagbalik ang maong komite ug unsa ang resulta sa duha ka mga hearing ug aprobahan ang report sa komitiba.
“Dili pa ta makaingon nga ma suspende or ma dismiss in the first place this is the legeslative action, after this the committee will meet, somebody will prepare the draft on the basis on unsay resulta sa different aning duha na ka hearing and then the committee will meet again and approve the committee report," saysay ni Oaminal.