DAKU ang akong pagtuo nga ang labing dakung katarungan sa grabeng trapik sa kadalanan mao ang mga badlungon nga mga drayber. Ako kining nakita diri sa Bay Area, California diin ang mga drayber adunay kurtisiya kun road courtesy. Sa mga eskina nga adunay stop nga napatik mohunong gayud, full stop, ang mga drayber dili lang magpa-aginud sa ilang sakyanan nga maghuwat sa ilang turno sa paglarga. Motuman usab ang mga drayber sa speed limit nga sigun sa gimbut-an sa balaud sa trapiko dire , nga dil hinay dili sad kusog. Maghinatagay gayud og higayon ang magmaneho og sakyanan dili magpa-ugatay sama sa nahitabo diha sa Pilipinas. Tungod kini kay tinuoron man pagdakop ang mga malapason nga pahamtangan og dagko kaayong multa. Dili ako maka-ingon nga hapsay ang dagan sa trapiko diri tungod sa lapad ug maayong pagka-atiman nga kadalanan kay bisan sa mga hilit-hjilit nga mga kadalanan wa gihapoy trapik tungod sa kurtisiya.
Ako kining makomparar sa Las Vegas diin anaay daghang mga magpaturagas lang usab sa pagmaneho. Bisan kon susama ra ang ilang balaud sa trapiko apan murag lahi ang disiplina sa mga drayber. Mao usab kini ang akong eksperiyensiya sa New York diin maligsan ka kon magtanga-tanga ka paglabang. Sa California dili gayud molarga ang mga sakyanan bisan sa go signal kon anaa pa ikaw naglabang sa karsada. Wala ako masayud sa mga dapit nga wala nako mabisita karong bag-o apan nakadayeg ako sa Bay Area, California, labi na sa Brentwood.
Akong balikon nga ang drayber maoy labing dakung mahimo sa pagsulbad sa atong trapiko. Bisan unsa kalapad sa atong kadalanan kon dili disiplinado ang mga drayber maghuot gayud ang trapiko. Madisiplina ang mga badlungon nga mga drayber kon ipadayon sa atong mga tinugyanan sa trapiko ang pagdakop ug pagpamulta sa mga malapason.
***
Nagrasyon na og tubig ang Metropolitan Cebu Metropolitan Water District (MCWD) ngadto sa ilang labing minus 24,000 ka mga kliyente sa Metro Cebu. Tungod kini sa huwaw nga nakahubas sa Jaclupan Dam sa Talisay City. Sa normal nga panahon ang maong dam makahatag og 33,00 cubic meters nga tubig apan karon 9,000 cubic meters nalang. Nakahinumdon ako nga sa miaging katuigan dihay Malaysian firm nga buot unta mo-ugmad sa dakung tinubdan sa tubig diha gihapon sa maong dapit apan wala mahinayon. Ambut og nganong wala man nato kini pangita-i og laing mga interesadong grupo aron mahinayon na unta ang pag-develop. Diha usay daghang mga water well nga gikawot sa MCWD kaniadto nga wa mapusli. Karon nga gamay nalang ang ikahatag nga supply sa tubig ang Jaclupan Dam ug Buhisan Dam kinahanglang mao na kini tutokan sa atong mga development planner sama sa gihimo sa Bohol ug Iloilo. Kinahanglang awhagon usab sa gobiyerno ang katawhan sa pagamit sa recycled water sa pagpamisibis sa tanum. (mannyrabacal1144@gmail.com)