ADUNAY grupo nga gitawag og Protect Binaliw Movement nga kusganong nanawagan nga ipasira ang bag-ong gi-abrihan nga sanitary landfill nga nahimutang sa barangay Binaliw, bukirang barangay sa Dakbayan sa Sugbo, gumikan sa kabaho niini ug giingong nakasupak sa environmental laws. Naglusad sila og signature campaign. Samtang ang barangay council sa Binaliw misang-at usab og reklamo ngadto sa Environmental Management Bureau (EMB) ubos sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) gumikan sa susamang problema.
Giingon nga nangasakit na ang ubang mga lumolupyo.
Matod pa sa mga reklamante nga gilingla usab kuno sa nag-operate sa maong landfill ang EMB gumikan kay sa ilang application Material Recovery Facility (MRF) man lang. Kanang makina nga mogaling sa mga recyclable nga basura apan landfill diay to.
Ang nag-operate sa maong landfill mao ang ARN Central Waste Management Inc. Napulo ka hektaryang luna ang gi-okupahan niini. Ang mga nanimuyo sa usa ka subdivision mao ang nang reklamo. Ang naka-nindot kay adunay taga laing barangay nga nag-apil-apil sa protesta nga wala maapektuhi sa maong problema. Ambot unsay ilang tumong ug agenda nga ‘nagpakabana’ man kunuhay sila.
Pero nganong karon pa man mitumaw ning maong problema? Nganong wala man moreklamo ang maong mga apektadong residente sa dihang giplano pa ang maong landfill? Ang MRF tipik man kana sa landfill. Wala ba diay consultation o public hearing nga gipahigayon sa wala pa mo-isyo og permit ang EMB? O nabayaran ba ang taga EMB aron mo-isyuhan kini og Environmental Compliance Certificate (ECC)?
Kining basura usa kini ka kalibutanong problema. Di ba na-isyo man ang mga basura gikan sa South Korea nga usa ka barko nga gipadala dinhi? Ang Canada mipadala pod sa ilang basura dinhi sa ato maonang puwerting sukoa ni Pres. Duterte. Asa man nato ilabay ang atong mga basura kon ipasira kanang Binaliw landfill? Kitay mabaho. Pangitaan lang og solusyon. (bobbygnalzaro@gmail.com)