"NUISANCE per se, it had to stop!"
Kini ang bug-at nga pamahayag ni Provincial Administrator Jocelyn Matteo-Lood kalabot sa pagtukod sa mga bakwit og mga estruktura sa Capitol Park, diin maoy nagtukmod nganong gipangguba kini ug gipapahawa ang mga bakwit aron ibalik og irelokar sa ilang lugar sa lungsod sa Banglay, lungsod sa Lagonglong, Misamis Oriental.
Matud ni Lood nga dakong kasupakan sa balaod ang pagtukod og estruktura sama sa balay diha sa recreational area sama sa Capitol Park, ug kini basi sa kamandoan sa Barangay 27.
Gibutyag niini nga dili nila ma-please ang katawhan kung unsa man ang mga komento ug gani daw sugod pa sa sinugdanan, gihatag na nila tanan nga panginahanglan sa mga bakwit.
"As far as we are concerned, from the very start, sobra pa sa gikinahanglan ang nahatag sa Kapitolyo, and in fact, we have this extended more than [the] maximum tolerance...because we also expect ang katungod sa katawhan nga ma-voice [out] unsa ilang mga grievances and we accommodated that but they came to a point nga nuisance na, then it had to stop, but sa sugod, dili man siya nuisance," matud ni Matteo.
Ang nuisance per se nakalatid sa New Civil Code of the Philippines kon hain kini hulga na ug makaapekto na sa panglawas sa publiko ug ingon man seguridad katawhan.
Sa iyang bahin ni Atty. Neil Pacana, ang provincial legal officer sa Kapitolyo Probinsyal, hugot nga miklaro nga ang pagpaguba sa mga balay sa bakwit wala gi-authorized ni Governor Bambi Emano apan gimando kini sa kapitan sa Barangay 27 nga si Kapitan Rey Dante.
"Being the father of the province, he has all the authority. However, under the law, it is only the municipal or city building official. Since the Capitol ground is located within Barangay 27 of CdeO (Cagayan de Oro), then it is under the jurisdiction of Office of the Building Official to implement the law since then the authority of OBO under the ordinance created by them and local government code they dedicated that authority to Barangay Captain Rey Dante that was the reason why Dante, who issued the order to dismantle the nuisance structure erected in the area and that authority was made only after the series of communication of Engineers and other personnel of City Government. No demolition as such. Governor didn't authorized only a barangay," pagklaro niini.
Tinguha sa probinsya nga plastar nga mahibalik sa ilang barangay ang mga bakwit labina nagpaabot ang local nga kagamhanan sa lungsod sa Lagonglong nga motabang sa pag-atiman kanila.
Ang mga gipanghipos nga mga gamit sa bakwit ang ilang gikarga sa dumptruck ug pagdalhon sa lungsod sa Lagonglong aron maoy itukod sa ilang balay ug makabalik sa pagpamuhi ug pag-uma.
Giklaro sab ni Pacana nga dili na mahimong makabalik sa kapitolyo ang mga bakwit gumikan kay usa na kini ka "forced entry."
Makabalik lamang kini sila kon sa pagbalik nila sa lungsod sa Lagonglong biktima na usab sila sa armed conflict ug lain pang mga kalamidad nga dili makaya pag-atiman sa lungsod sa Lagonglong.
"Kung mobalik gyod sila, that is already a forced entry, which is not to be considered to be a accommodated by the province by reason nga pinugos, not a reason of certain calamity or armed conflict. Kung nibalik sila sa Mikamansi ug naay kagubot nga naapil sila sa gubat, then kana makapasalig mi nga ibalik sila pero una pa ana, i-coordinate gyod namo sila sa Lagonglong kay imposible man pod kaayong moabot pa ang bala sa sentro," pagklaro ni Pacana.
"Again, didto sa namo sila i hold sa Lagonglong. I-verify ana nga situation ayha na namo sila i-accommodate kon ang Lagonglong modumili na sa pagdawat kanila. Pero kon mosulod sila sa Capitol, that is already illegal per se, meaning kon sa atong yuta pa kung naay mosulod, tawgon nato og skwater or forcible entry," pagklaro ni Pacana.
Sa kasamtangan, pabilin sa balay alampoanan sa UCCP ang mga bakwit sa Barangay Macasandig, siyudad sa Cagayan de Oro.