Editoryal: Basura na pud...

BISAN wala pa mobuylo ang panahon sa ting-uwan, sumala sa Pagasa Visayas, apan magbunok ang uwan matag-karon-ug-unya human sa naglagiting sa kainit sa adlaw sama kagahapon, Dominggo, Hunyo 23. Kalit nga nibundak ang uwan sa sayong hapon human sa kainit sa adlaw nianang buntag sa maong adlaw.

Makalibog na usahay ang panahon. Dili ba kaha kini epekto sa climate change? Apan dili kini ang sentro sa atong pagtuki karon, apan ang talan-awon human sa pagbunok sa uwan kagahapon. Ang pag-awas sa mga kanal ug sapa hinungdan sa paglunop sa kadalanan. Ang mas grabe nga talan-awon mao ang pagtumaw sa daghang basura nga nagbara sa agianan sa tubig diin usa sa hinungdan sa lunop.

Basura na sad? Dili kini bag-ong problema. Dugay na kining nakita nga usa sa mga hinungdan sa pag-awas sa tubig sa kanal ug kasapaan. Gani, daghan nang inisyatiba gikan sa publiko ug pribadong sektor aron pagsulbad sa maong problema. Dili ba gipahigayon ang halapad nga pagpanglimpiyo sa kasapaan ug estero sa dakbayan sa Sugbo ug Mandaue. Dunay naghimo sa progama nga ‘trash to cash’ ug uban sa pribadong kompaniya.

Bisan ang naila nga benepisaryo sa daghang pagpaningkamot nga clean-up drives nga Mahiga creek nga utlanan sa dakbayan sa Sugbo ug Mandaue, nitumaw gihapon ang nagtipun-og nga basura human sa pagbunok sa uwan kagahapon. Nawalay bili ang mga pagpaningkamot niadto? Nausik ang kahago. Sagpa sa mga opisyal nga nanghambog sa ilang inisyatiba sa Mahiga.

Sa pagkatinuod lang, daghang programa ug inisyatiba walay hinungdan kon way kooperasyon sa kinatibuk-ang komunidad sa dakbayan. Magsugod sa tagsatagsa kanato ang disiplina sa insaktong paglabay sa atong basura, lakip sa pagbahig sa malata ug dili malata.

Ang paglimpiyo sa palibot kaakohan natong tanan, bisan kini mandato sa barangay o local government units (LGUs).