GIKAN sa tuig 1937 ngadto sa 1941, gisagop sa Pilipinas ang 1,200 ka mga Judio nga ming-ikyas sa pagpanglutos ni Hitler. Gilarawan kini sa salida, “Quezon’s Game”. Unya sugod sa mga katapusang tuig sa dekada 70, libo ka libo pod sa mga gitawag nga “Vietnamese Boat People” ang miabot sa Pilipinas. Daghan kanila gipapuyo sa Palawan usa sila hatagig permanenteng puy-anan sa ubang mga nasod. May pipila kanila nga nagpabilin sa Palawan. Usa sa mga nahatagag visa sa USA nga mingdalikyat sa Mamburao mingsulat nga “kami ang labing suwerteng ‘refugees’ sa tibuok kasaysayan sa mga ‘refugees’” kay maayo kaayo ang pagtratar sa mga Pilipino kanila sa atong pagkakabos. Ania kanatong mga Pilipino ang pagkamaayong silingan.
“Ug kinsa man ang akong silingan?” nangutana ang usa ka magtutudlo sa balaod kang Jesus. Gitubag siya pinaagi sa usa ka sambingay diin adunay tawo nga himalatyon nga gibilin sa dalan. Giagian lamang kini sa pari ug sa kaabag sa pari nga usa ka Levita. Mitipas silang duha kay wala nila madugtong ang pagsimba sa Dios sa pagtabang sa nanginahanglan. Usa ka Samaritanhon ang mitabang kaniya. Gisiguro niini nga maatiman gayod ang tawo hangtod nga maayo na kini. Ilado ang maong sambingay sa ngan na “Ang Maayong Samaritanhon”. Nahimo siyang silingan kansang gawi maayong sundon.
Ang atong tawag sa pagkasilingan sa usag-usag ania na kanato. Sumala pa libro sa Deuteronomio, dili kini makaplagan sa hataas nga langit ni sa halapad nga dagat kondili “haduol kaayo ninyo, anaa na sa inyong mga baba ug sa inyong mga kasingkasing; kinahanglan lamang kini ninyong tumanon”. Timailhan baya kining kaluoy ug puangod sa atong pagkabinuhat nga larawan sa Dios. Natural kini kon dili masagulan og laing timpla nga dili gikan sa Dios.
Kining atong kinaiya nga Diosnon masubay sa atong pagkaminugna nga pinaagi ug alang kang Cristo, sumala pa sa sulat ngadto sa mga taga-Colosas. Apan dili lamang kini. Sa mga binunyagan, sumala sa maong sulat, si Jesus “ang pangulo sa lawas, ang simbahan”. May dugang gahom sa pagbuhat sa maayo nga atong nadawat sa dihang gibunyagan kita. Pasalamatan ug puy-an lamang nato kini.
Nindot pamalandungon nga ania kanatong mga Pilipino ang pag-abi-abi sa mga nagkalisodlisod. Natural kanato ang pagtabang sa uban, ang pagkasilingan. Dili kawang ang atong pagkabinunyagan. Usahay lamang subo pamalandungon nga may mga panahon nga makalimot kita niini kon mopatigbabaw ang kapit-os sa atong panghunahuna ug morag kita lang ang adunay katungod. May mga higayon nga tungod sa bag-ong teknolohiya, sama sa gadgets, mahikalimtan ang maayong pamatasan sama sa pagtimbaya sa uban.
Mao nga nindot nga lakang ang pagpabalik sa “Good Manners and Right Conduct” sa eskuwelahan. Apana kinahanglan mosugod kini sa tagsatagsa ka mga panimalay. Magsugod sa banay. Kinsa man ang nanginahanglan sa atong pagkasilingan niining yugtoa?