ANG mga quarry operator sa lalawigan sa Sugbo karon nangahilaw tungod kay expired na ang ilang mga permit pagkubkob og graba, baas ug anapog nga ilang ginegusyo.
Naminti ang gobernador ning ilang gihimo. Kon expired na ang mga permit, sa ato pa illegal na ang ilang negusyo. Pila na ka tuig kaha nga wa ma-renew ang ilang permit?
Nahibawo ta nga makadaot ning quarrying (pangubkob) sa kinaiyahan. Labi na kadtong pasagad (wanton) nga way pagtan-aw sa resulta ngadto sa kahimtang sa yuta.
Hunahunaa ang nahitabo sa sitio Kapakulan, Tinaan, Naga City diin daghan ang nangamatay sa landslide (dahili sa yuta) dihang natabunan ang ilang pinuy-anan sa bungtod.
Di na lang ta mangadtog batid (expert) sa ato lang sentido kumon. Kon sige kag kubkob sa bungtod natural mohuyang ang yuta sa tumoy. Way hugtanong pasidaan mao tong nahitabo ang trahedya.
Si Gwen environmentalist kay nagtagad sa kalikupan gawas sa iyang pagmahal sa Sugbuanong kabilin ug kultura diin kadaghanan sa mga Sugbunon nasayod.
Husto ning sunod niyang lakang nga mao ang pagtan-aw sa industrial quarry operators labi na ang nagsuplay og anapog sa mga planta sa semento. Mga sister company ni sila sa mga cement company.
Sa ato pa, ang tag-iya sa planta mao ra sad ang tag-iya sa quarrying business. Kon hunahunaon, doble ang ilang sala sa katawhan: abog, aso ug dahunog gikan sa planta ug kubkob sa anapog sa kabungtoran nga makadaot.
Angayng tan-awon sa gobernador ang kahimtang sa San Fernando diin duha ang planta sa semento.Kay wa mogamit og pollution control devices nagbuylo ang abog, aso ug dahunog .
Gisangpit na nako dinhi kadaghan ang DENR, gani giapil sad nako ang Malakanyang apan way nahimo. Maayo nga nakalingi na ang gobernador iya na ning matutokan pagluwas sa linibo ka taga San Fernando sa sakit.
Ang mga lider sa San Fernando gikan sa mayor hangtod sa mga konsehal way nahimo niini. Kon may nahimo sila di konkreto kay kanunayng nagbulhot og abog ang duha ka planta sa South Poblacion.