GUSTONG i-regulate sa lokal nga kagamhanan sa dakbayan sa Talisay ang mga habal-habal nga nagbyahe-an lukop dakbayan.
Isip pag-regulate sa mga habal-habal drivers sa dakbayan, gusto ipatuman sa City of Talisay Traffic Operations Development Authority (CT- TODA) ang "color coding scheme" para mailhan asa sila nga rota nagbyahe-an.
Pero matod pa ni CT-TODA chief Jonathan "Joy" Tumulak, iagi pa kini ug lapad nga konsultasyon, ilabi na sa sektor sa habal-habal drivers.
Gitug-an ni Tumulak nga bisan kon wala pa mahimong legal ang mga habal-habal isip usa sa mga pamaagi sa transportasyon, gusto sa kagamhanan sa dakbayan sa Talisay nga ma- regulate sila tungod makatabang man sila sa katawhan.
Gipasabot niya nga pag-regulate mao nga kinahanglan aduna silay lisensya, rehistrado ang ilang mga motor, kanunay pagsul-ob og helmet, ug limitado ang gidaghanon sa mga pasahero.
Sa niaging semana gipakigtagbuan na ni Tumulak ang uban sa mga habal-habal driver sa urban areas ug ilang mga barangay captains.
Sa sunod semana, makigtagbo usab siya sa mga habal-habal driver sa kabukiran uban na ang mga kapitan sa bukid.
Matod ni Tumulak nga plano niya organisahon ang mga habal-habal drivers kada barangay ug ilang mga elected officials maoy magsilbi ilang mga organizers.
Lakip sa iyang giawhag, ang paghimo og ilang sistema ug mga rekisitos sa pagsiguro nga taga ilaha ang mga habal-habal driver nga nagbyahe-an sa ilang barangay.
“Mas maayo ng sila, kay nakaila sila if kinsay taga diha sa dapit. Walay criminal record ug pinaagi unya ana, duna nay i-accredit ang atong mga barangay. That is the time mosulod na sad kita sa CT-TODA, aron moabag ta nila unsay maayo nga buhaton pag-organize sa mga habal-habal,” saysay ni Tumulak.
Dugang ni Tumulak nga daku usab kini makatabang nga daling mailhan kinsa kadtong mga adunay dautang tuyo ug posibleng makatabang pagsumpo sa mga "Riding in tandem" nga mga suspetsado.
Samtang, tinguha usab sa CT-TODA ang pag- deputize sa mga barangay tanod sa 22 ka barangay, alang na sa pagsita niadtong dili mosunod sa lagda sa trapiko.