ANG cockfighting o sabong nagsugod niadtong pang-classical nga panahon. Gipraktis kini didto sa Greece sa wala pa ang gubat isip lingaw-lingaw sa mga sundalo sa panggubatan. Aron paglingaw sa ilang kaugalingon, mangita sila og mga manok nga sunoy, tauran og buwang aron ila kining paawayon og pustahan. Apan daghan usab ang nag-ingon nga nasugod kining sabong sa Southeast Asia.
Sa first century human ni Kristo, si Julius Caesar maoy nangulo sa taga Roma nga nagsagop aning sabong isip gihapon kalingawan ug sugal. Unya mikatap kini sa England niadtong 16th century hangtod nga mikatap kini dinhi sa nasud. Didto sa Estados Unidos, gihunong na ang sabong gumikan sa animal protection rights law.
Kitang mga Pilipino naa na sa atong dugo ang pagkasugarol. Mao nang wala masumpo kining illegal nga sugal sama aning illegal numbers game. Daghang rason nganong ang usa ka tawo mosugal. Una, mamasin nga ang iyang kuwarta modaghan ug modako. Ug kining sabong maoy usa sa past time sa mga sugarol. Mao na nga mas puno pa ang buwangan kay sa simbahan matag Dominggo o fiesta opisyal. Ang dili makaadto sa buwangan kay walay igong puhunan, aw, adto sa tigbakayan.
Kining sugal dili maayo kon maoy atong palabihon. Unsa may buot nakong ipasabot? Kana bang bisan wala nay kuwarta, manugal pa gyud. Ang uban diha pamugas ang ila. Samtang ang uban gihimo na nga propisyon ang sugal. Daghan usab ang nagsalig sa sabong sa ilang panginabuhi sama sa mga motaud og buwang, koyme ug ang mga masyador.
Niadtong miaging Lunes, kapin sa 300 ka mga sabongero ang gipangdakop sa mga sakop sa Criminal Investigation and Detection Group (CIDG 7) sa usa ka buwangan sa Mandaue City. Legal tuod ang maong buwangan apan nagpabuwang sila bisan sa adlaw nga wala gitugot sa ilang permit. Abuso naman pod na sa tagdumala sa maong buwangan. Gumikan ba kay kabanay sa mayor ang nagdumala niini? Maayo ra.
(bobbygnalzaro@gmail.com)