BAG-OHAY lang akong nagpuyo dinhi sa Purok Lemonsito, Barangay Gun-ob. Maoy akong gisak-an ang balay sa akong maguwang nga si Ate Bebie uban sa iyang banang si Manoy Nolan ug tulo nila ka anak. Misugot lang usab sila si Ate nga motipon ko nila aron duna usab kuno silay mapalihog sa ubang buluhaton sa balay kay ulitawo pa man ako sa edad nga bayinte kuwatro.
Gisultihan ko sila si Ate nga mangaplay kog trabaho aron makatabang-tabang usab ako sa ilang galastuhan sa balay. Ang akong maguwang ra goy nagtrabaho sa usa sa mga kompaniya sa MEPZ ug si Manoy Nolan naa lang sa balay ug maoy nagbantay sa gamay nilang tindahan.
Tuod man, nakasud gyud kog trabaho sa usa ka gasolinahan sa Lapu-Lapu isip gasoline boy. Sa akong pagpuyo sa ilang Ate Bebie, nakaila ug nasuod ko si Manoy John nga among silingan nga nagtrabaho sa estasyon sa radyo. Bisag minyo na siya apan ambot ba nga ganahan man kong makigsuod kaniya. Matag higayon nga wala koy trabaho, anha ko sa ila magyampungad. Usahay mag-inom kami sa ilang tugkaran. Ang iyang kapikas nga si Manang Remy masinabuton man usab.
Usa ka higayon niana, dihang didto ko sa ilang Manoy John, dihay batan-ong babaye nga nahiagi. Paingon kini sa tindahan nilang Manang Inday nga lain namong silingan. Nahatutok ako kaniya ug nagpanlad-ok sa laway. Kaha tungod sa iyang kaanyag ug kaputi sa pamanit.
Nangukit ko kang Manoy John kon kinsa kadto. Matod niya, katabang kuno ni Nang Baday, lain namong silingan nga unahan og gamay sa ilang Manoy John. Meriam ang ngalan. Mao tong sa iyang pagbalik, akong gipahiyuman ug mibawos usab ang tunta. Gitagad kini ni Manoy John hinungdang mihunong ug gipaila kanako. Nagpig-itay kami sa tuong kamot ug dugay kong gibuhian ang iyang kamot nga lumoy kaayo.
Kadto maoy sinugdanan sa among panagsuod nga misangpot sa among pagminahalay. Mobisita unta ako kaniya apan mibalibad siya kay masuko kuno ang iyang agalon maong kutob lang kami sa tagbo-tagbo. Kanunay kaming manuroy, manan-aw og sine, manimba, mangaon sa gawas kon day-off niya sa trabaho. Ingon sa amoa rang duha ang kalibutan. Siya ang nahimo kong inspirasyon sa trabaho ingon man ako ngadto kaniya.
Apan usa niana ka adlaw, samtang nagsag-ob kog tubig luyo sa among balay, gisangpit ko ni Manoy Nolan. Gisuna ko siya ug mitubag siya nga may suwat nga gitunol ang usa ka batang babaye alang nako. Nagtuo kong gisugo ni Meriam ang anak sa iyang amo nga si Gibgib. Human kog sag-ob gibasa ko dayon ang suwat ug akong nasayran nga buot siyang makigkita kanako sa plasa sa Dominggo kay may mahinungdanon kaming panagsultihan.
Tuod man, didto sa plasa sa Lapu-Lapu kahilakon siyang misugilon kanako bahin sa nadawat niyang sulat gikan sa Zamboanga. Ang sulat gikan sa iyang amahan nga nag-agni kaniya pagpauli kay papadayunon siya pagpa-eskuyla sa kolehiyo. Wala kuno siyay mahimo kay gitahod nya ang iyang Tatay Tonyo. Nangluod man lang ugod siya niadto ug namugos nga molangyaw sa Sugbo aron mosulod og katabang sa iyang iyaan sa among lugar.
Nasubo kaayo ako sa maong kasayuran. Ug bisag giunsa ko siyag pugong wa gyud siya manumbaling. Miingon siyang magsinulatay lang kami (kay wa pa man mauso niadto ang selpon) aron pagtambal sa kamingaw.
“Sorry kaayo, Jun, ha? Unsaon papaulion na man ko ni Tatay,” ni Meriam.
“Okey lang, Yam, di na man gyud kaha ka papugong,” mao ray akong nasulti.
Gipagikan siya sa iyang iyaan ug agalon nga si Nang Baday sa pantalan sa siyudad sa Sugbo. Apan hapit na lang mo-usa ka tuig wala gyud akoy nadawat nga suwat gikan kang Meriam. Busa nakahukom ako nga ilubong ko na lang sa kalimot ang among gugma. (KATAPUSAN)