NGANONG naila kaayo nga ‘Teban Escudero’ si Talisay City Konsehal Julian Daan?
Kini tungod sa sikat kaniadto nga drama sa radyo nga “Manok ni San Pedro” sa 1976, diin si Daan ang bida.
Ngalan niya sa maong drama mao si Esteban ‘Teban’ Escudero. Ang estorya sa ‘Manok ni San Pedro’, mao nga adunay usa ka datu kaayo nga amahan nga si Don Miguel, kinsang anak nga babaye buot niya nga ipaminyo og adunahan usab nga lalake.
Apan dili ganahan ang babaye hinungdan nga iyang gihangyo si Teban nga magpaka-aron ingnon sila nga uyab.
Sa kalagot ni Don Miguel, iyang gipapatay si Teban, gipalumsan.
Ang kalag ni Teban ang niatubang ni San Pedro sa langit, apan sa pagtan-aw ni San Pedro sa libro sa kinabuhi, wala pa ang ngalan ni Teban mao nga iyang gipabalik sa kalibutan, gipadala ni San Pedro ang iyang manok nga ogis.
Ang manok ogis dili gyud mapildi sa tari, hinungdan nga nahimo nga milyonaryo si Teban.
Apan nahambugero si Teban, hinungdan nga gibawi ra sad ni San Pedro ang katigayunan, mao nga nabalik sa pagka-pobre ang karakter ni Daan.
Tungod sa kasikat sa maong drama, gihimuan kini og pelikula nga si Daan gihapon ang nidala isip bida.
Tandem
Mas naila pa ang ngalan nga ‘Teban’ sa dihang nagka-tandem na sila ni Allan ‘Goliat’ Nacorda, hinungdan nga naila ang ‘Teban-Goliat tandem’.
Matod ni Goliat nga 13 anyos pa siya sa dihang gitabangan siya ni Daan.
Nagkakauban sila sa drama nga sinuwat ra usab ni Daan, nga mao ang ‘Teban Loves Lorna’, niadtong 1980.
Matod ni Goliat, laing mga sinuwat ug mismo si Daan ang bida, mao ang Inday Conching, ‘If I know pa Lamang, I Never Gayud’, ‘Teban Bagduki Ko’, ‘Salvador del Mundo’, ‘Talpulano the Boxer’, ‘Balentin ug Bulantoy’, ‘Sugilanon sa Manok ni San Pedro, ug Teban Goes to America.
Samtang saysay usab ni Priscila Raganas, kinsa usa sa sikat usab nga radio personality ug usa sa mga una nga nakauban ni Daan, diha sa DYRC, sa 1965 nahimo kini isip soundman, samtang nagsugod na usab sa pagtampo sa iyang sinuwat.
Unang gisuwat ni Teban mao ang drama nga “Erica Segundo Querica.”
Nadungog usab ang tingog ni Teban sa mga sibyaanang DYRE, DYCB, DYLA ug DYHP.
Siya usab ang unang nagsuwat ug nagpasiugda sa What’s the Style sa 1990’s, ug ang katapusan niya nga proyekto ang ‘Kon Akoy Pasultion’ diin iyang partner si Raganas.
Maayong tawo
Gihulagway siya sa iyang mga kauban nga manggihuna-hunaon, ug dili kahibalo masuko. “Sa 40 ka tuig na namo nga kauban ni papa Jango (nickname ni Daan sa mga suod kaayo niya), wala ko kadungog niya nga nasuko o namalikas. Dili nako malimtan nga tambag niya nako, nga sa bisan asa ko maabot, dili gyud mangita og gubot, kay ang tarong nga iro wala gyuy mamunal, apan ang irong buang, daghan ang maggukod nga bunal ug batuon pa,” saysay ni Goliat sa Superbalita Cebu.
Gihulagway usab si Daan nga dili hakug, mapakwarta man ug labaw na sa kahibalo diha sa pagsulat, sa pagka dramatorgo ug bisan na sa pag-act ug kon unsay angay nga ipanulti bisan diha sa stage.
“Bisan unsa iyang nakab-ot ron humble gyud gihapon siya. Kon unsa siya kaniadto, wala gyud siya mausab. Dili mapahitas-on. Dili siya kahibalo masuko. Daku gyud siya nga kawad-on sa industriya sa radyo,” paghulagway ni Raganas.
Kon unsa siya diha sa panarbaho, susama usab ang batasan ni Daan diha sa ilang balay.
Matud ni Lester, ang kamanghuran sa duha ka mga anak ni Daan ug provincial Board Member Yolanda ‘Yolly’ Daan, nga inspirasyon nila magsuon ang amahan.
Kay bisan grade 6 lang ang nahuman, naningkamot kini alang kanilang magsuon.
Giingon nga nahimo kini nga tally man sa pier ug tighimo og kahon alang sa mga softdrinks kaniadto.
Apan bisan sa kalisud, wala niini buhii ang pangandoy nga madungog sa radyo.
Matud ni Lester nga matag human niini sa trabaho, motuyo kini sa mga radio station aron lang manimpalad kon adunay nagkinahanglan og talent sa drama.
Hangtud nga nasulod gyud kini sa radyo sa 1965.
“Kon maglingkod na siya, dili na angay nimu tugawon, kay aduna na siyay gihuna-huna, kon unsay suwaton para sa drama. Dayon maglahus-lahos ra dayon na siya og sulat. Kana nga talent nga wala gyud namo makuha kaniya,” asoy ni Lester sa Superbalita Cebu.
“Ang storya sa among mga kaliwat, nga moingon nga kana si Papa, liwat kaayo sa akong lolo nga komedyante, maayo kaayo magpatapok, magbayle pa man to sauna, siya ang announcer, hilig gyud kaayo na siya og radio,” dugang ni Lester.
Usa sa nadiskubre kaniya mao si Marcos Navaro Sacol ug si Lou Arevalo.
Gani giingong’ gi-train pa kini sa pag-newscast.
Niadtong 1969, naminyo si Daan ni Yolly, ug gani unta sa Disyembre 2019 ang ilang 50th anniversary. (FMD)