SUKAD sa pag-undang nakog trabaho sa SunStar isip editor, may panahon na ko nga motabang sa akong mga bata sa ilang asaynment. Kaniadto man gud, gabii ko mo-duty. Di na mi magkaistorya kay inig abot nako sa balay natulog na sila, ug inig lakaw sab nila padulong sa eskuylahan inig buntag, natulog pa ko.
Sugod ning tuiga, sayo na ko mouli sa balay. Usahay gani, mag-una pa ko nilag abot. Dagko intawon kaayog ngisi ang mga kugtong nga inig abot nila sa balay naghuwat na nila ilang tatay.
Pirmiro, maghinamhinam ko sa ilang pag-abot aron amo dayong istoryahan unsay ilang lessons sa school anang adlawa. Ako dayon silang tabangan kon naa silay malibgan. Feeling nako ako na ang da best tatay sa tibuok kalibotan kay tudloan man nako silag unsay past tense sa eat, unsay present tense sa ran, nganong ang three times seven equals twenty-one.
Apan ning ulahi, nausab ang tanan. Akong nabantayan nga nagkalisod na ang lessons sa akong mga bata, labi na ning akong Grade 3 karon.
“Nganong 3 over 20 ra man ning score nimo sa Araling Panlipunan?” akong gipangutana ang otso anyos. Di motubag ang kanahan. Akong gitan-aw ang papel kon unsa ni nga quiz: “Pagtukoy ng Direksyon.”
Ug akong nakita ngano. Nagkabali-bali ang iyang mga hilaga, kanluran, silangan, timog, hilagang kanluran, timog silangan, ug unsa pa tong uban. Napuno ang papel og mga kuris-kuris sa pulang bolpen sa maestra kon unsa ang saktong tubig.
Wa dayon ko katingog. Kon English pa ni, automatic unta dayon ko nga maka-explain sa akong anak nganong nasayop siya ug unsay saktong tubag. Apan tinagalog man ning kanahana ni. Labihang pobreha nako sa Tagalog.
Sa tinuoray, maglibog sab ko unsay tinagalog sa east, west, north ug south. Samot na kon sagol-sagolon, sama anang southwest, northeast ug uban pa. Kahibawo si misis nga hinay kaayo ko ining Tagalog. Mao nga to the rescue dayon siya, ug misaka na lang ko sa kwarto.
Dayon namong katug, nangutana akong mga bata kon dili ba diay ka kamao og direksyon. Ako na lang silang gisultian sa tinuod. Ingon ko, “Sorry mga anak. Atong una man gud, walay direksyon akong kinabuhi. Wala ko masayod unsay padulngan, kon asa moliko, nag-atras na ba ko, nag-abante na ba...”
Mipadayon ko, “Karon ra ko naay direksyon pag-abot ninyo sa akong kinabuhi, mga anak.” Dayon miliso kog gamay sa akong gihigdaan patalikod sa mga bata kay di ko ganahang makakita sila sa akong paghilak.
“Ok ra ka tatay?” nangutana sila.
“Ok ra ko mga anak. Nagpraktis ra kog katulog paatubang sa Kanluran.”
Ug pwerteng pugong-pugong sa iyang katawa ang bugalbugalon nga inahan.