USA ka tawo nga nakakita sa usa ka babaye nga nagguyodguyod sa iyang iro niingon, “Sus, katambok sa imong baboy.” Tubag sa babaye, “Iro man ni, di man ni baboy.” Ang tubag sa tawo, “Ang iro man ang akong gikaestorya, di man ikaw.”
Nalangay ang panihapon sa usa ka miting sa usa ka pundok kay naghuwat sa litson nga baboy. Sa siging follow up, nahibaw-an nga dugay nang nigikan ang nag-deliver niini. Matod pa sa usa sa mga sakop, “Hala, ang litson nababoy sa trapik.”
Karon no entry ang Cebu ug Bohol sa mga baboy gikan sa laing mga lalawigan tungod sa kabalaka nga magdala sila sa African swine fever (ASF) nga nitakboy sa mga baboy sa lalawigan sa Rizal ug Bulacan didto sa Luzon.
***
Pero ang mga Sugbuanon sigi lang gihapong kaon og baboy, gikan sa pinakaging nga adobo ngadto sa humba ug litson nga isawsaw sa sinilian nga suka. Naa pa gyu’y linat-ang till sa baboy nga girepulyohan. Lahi na sa repulyo nga gibaboyan.
Ang Department of Agriculture (DA) niingon nga ang ASF virus mananakod sa baboy apan di sa tawo. Ilang gitambagan ang mga konsumidor nga hugasan og maayo ang karneng baboy ug lutuon og maayo pagseguro nga wa nay bacteria ug mga viruses.
Gipasalig usab ni Agriculture Secretary William Dar nga way national outbreak sa ASF ug ang paghugpa sa ASF didto sa Rizal ug Bulacan nasulbad na. Apan nganong no entry pa man ang Cebu ug Bohol sa mga baboy gikan sa laing probinsiya?
***
Atol sa Regional Development Council (RDC) 7 meeting dinhi sa Sugbo niadtong Biyernes, sila si Cebu Gov. Gwen Garcia ug Bohol Gov. Arthur Yap niingon nga si Dar nanawag kanila ug nipasalig nga way national outbreak sa ASF.
Apan gusto nila nga magpadala ang DA og mga eksperto pagseguero nga way ASF nga nakasud sa ilang tagsa-tagsa ka mga lalawigan una pa nila ilibkas ang total pork ban gikan sa ubang mga lalawigan. Way kumu sa maneguro.
Pero angay klaruhon sa gobyerno ang ilang baruganan. Ang DA moingon nga way national ASF outbreak.