GIHANDOM niadtong Sabado, Septyembre 21 ang ika-47 nga kasumaran sa Presidential Proclamation 1081 o mas nabantog sa pangalang “Martial Law.”
Gimando kini ni Presidente Ferdinand Marcos tungod kuno sa dakong hadla gikan sa mga komunista nga gustong moilog sa iyang gahom.
Ubay-ubay kuno ang namatay ug naaungol tungod sa pagpamomba sa walhong grupo nga gitukod nila ni kanhi UP Professor Jose Maria “Joma” Sison ug pisante nga si Bernabe Buscayno nga taga Tarlac.
Hasta ang iyang sekretaryo sa depensa nga si Juan Ponce Enrile hapit kuno namatay sa pagbanhig kaniya sa mga sakop sa New People’s Army ni “Kumander Dante,” pangalan sa giyera ni Buscayno.
Gipahid usab ni Marcos ngadto kang Joma ang pagpamomba sa iyang kontra-partido nga Liberal Party atol sa politikanhong rally niini sa Plaza Miranda.
Apan ang taga-oposisyon wala motuo sa iyang pasangil, hinunoa ilang gikontra ang administrasyon ni Marcos hangtod nahitabo ang “civilian-backed military uprising” sa EDSA sa tuig 1986.
Matud pa nila nga gusto ni Marcos nga magpabilin sa pwesto bisan molapas na kini sa termino subay sa balaod. Tuod man, nilingkod si Marcos isip presidente ug primerong minestro sa Pilipinas sud sa 21 ka tuig hangtod nga nisibat siya uban ang iyang pamilya lulan sa US helicopter ngadto sa Hawaii.
Ang paghandom sa martial law ni Marcos dili tungod kay nakaangay kita nga nahitabo kini kon dili atong makuhaan og pagtulon-an ang mga mapait nga panghitabo sa kasaysayan sa atong nasud isip mga Pilipino.
Makita nato sa Facebook ug ubang social media platform ang hulagway sa mga personalidad og kanhi lideres sa nasud nga nakigbatok sa rehimen ni Marcos og mga panghitabo sa dekada 70 og 80 nga direktang nakasinati sa maong mapait nga kagahapon.
Dinhi sa Davao, dili nato mahikalimtan ang sobra 30,000 nga katawhan nga nikuyog sa lubong ni kanhi Punong Barangay sa Mandug og peryodista nga si Alexander L. Orcullo nga gipatay sa para-military group atubangan sa iyang asawa ug anak atol sa iyang adlaw’ng natawhan sa Oktubre 19, 1984.
Anaa pud ang tulo ka bantugang abogado nga sila si Marcos “Boy” Risonar, Laurente “Larry” Ilagan ug Antonio “Tony” Arellano nga gipangbalhog sa bilanggoan tungod sa kasong rebelyon.
Anaa sab si Carlos “Karl” Gaspar nga Redemptorist Brother na karon ug mga sakop sa simbahan, sila si Nic Gabunada ug Rolly Bajo sa eskwelahan ug uban pa. Daghan pa kaayo sa han-ay sa mga estudyante, propisyonal, mag-uuma, mamumuo ug relihiyuso nga nahimong biktima sa balaod militar.
Bata pa ako sa dihang gideklara ang Martial Law apan mahinumdom ko nga pasayuhon kami pagpatulog sa among ginikanan kay moagi ang naka-wangwang nga sakyanan sa pulis tungod sa curfew.
Pipila sab sa akong mga igsuon, silingan, estudyante ug magtutudlo ang gibalhog sa “stockade” didto sa Malalag kay mga aktibista. Kadtong nakadawat og bayad sa pag-abuso sa tawhanong katungod gikan sa kwartang kinawat ni Marcos maoy salin sa Martial Law.
Happy birthday diay sa akong partner nga si Johanna ug congratulations sa bag-ong kinasal nga si Glyn Geldore ug Venus Carillo.