LAGMIT nga magsaulog kita sa umaabot nga Pasko nga wa ang paboritong Christmas ham sa noche buena tungod sa gipatuman nga total hog ban sa lalawigan sa Sugbo ug Bohol tungod sa pagtakboy sa African swine fever (ASF) sa pipila ka mga lugar sa Luzon.
Kadtong ganahang mamahaw’g “ham and egg,” mo-igham na lang. Kay menusan sa usa sa mga ham producers, ang CDO Foodsphere Inc., ang ilang Christmas ham production balig 15 ngadto sa 20 porsento kay di sila makabaligya sa Cebu ug Bohol.
Mao kini ang resulta kon magpadayon ang total pork ban nga gipatuman nila ni Cebu Gov. Gwen Garcia ug Bohol Gov. Arthur Yap, usa ka kanhi kalihim sa agrikultura. Ang total hog ban naglakip sa buhi nga baboy, karneng baboy ug processed pork products.
•••
Ang Philippine Association of Meat Processors Inc. (Pampi) niingon nga kon molanat og dugay ang total hog ban sa Cebu ug Bohol, matibhangan balig 10 ngadto sa 15 porsento ang P300 bilyones nga processed meat industry sa nasud.
Gipaabot nga maalkanse ang mga sakop sa Pampi og P30 bilyones ngadto sa P45 bilyones. Sa pamahayag sa Pampi nga nigawas sa usa ka nasudnong pamantalaan niadtong Lunes, ilang gipasalig nga ang ilang mga produkto di mga carriers sa ASF virus.
Ilang usab nga gihangyo ang mga lokal nga kagamhanan nga nipatuman sa total pork ban sa paglibkas niini. Bisan si Agriculture Secretary William Dar mihangyo ni Gov. Garcia ug Gov. Yap sa paglibkas sa maong ban.
•••
Ang nakaparat lang kay gipakapinan si Secretary Dar nga “over-reacting” ang gibuhat sa ubang mga local chief executives sa pagpanalipod sa ilang mga lugar. Nakaingon hinuon si Gov. Gwen Garcia nga si Dar maoy “under-reacting.”
Si Dar niingon nga kontrolado na ang pagtakboy sa ASF sa mga ginagmay nga backyard swine farms sa Rizal ug Bulacan. Apan wa siya makahatag og paagi nga di makasud ang ASF sa Cebu ug Bohol.
Bahala nag way Christmas ham sa noche buena basta di lang makasud ang ASF sa Cebu ug Bohol. Apan angay sab paminawon ang mga sakop sa Pampi kay nipasalig man sila nga ang ilang mga produkto di ASF carriers.