ADUNAY gipahigayong salo-salo niadtong gabii sa Dominggo diha sa dakong restawran sa Juna Subdivision, Davao City. Panagtapok kadto sa among pamilya ug sa pamilya sa ikaduhang bana sa akong igsuon nga kaslon dinhi sa siyudad karong Oktubre 15.
Biyuda ug biyudo na silang duha nga may tag-upat ka dagkong mga anak ug didto na sila nanimuyo sa Eugene, Oregon, sa Amerika. Apan ang usa namo ka igsuong lalaki wala makatambong kay nag-uban sa iyang asawa nga nag-kidney dialysis pa.
Walo na ka tuig nga naghambin sa labihang sakit ang iyang asawa ug tagtulo na ka higayon siyang magpa-dialysis matag semana. Ingon pa niya nga sa ilang batch, siya na lang daw ang nahibilin.
Di na siya makaihi, gamay ang tubig imnon ug nangitom ang ubos sa iyang tiil. Kamong nagbasa maka-relate tingali sa akong istorya. Sa pagkatinuod, duha pa nako ka bayaw ang nangamatay tungod sa komplikasyon sa "kidney" o renyon.
Sumala sa impormasyon, sakop kini sa nagdagsang nga sakit sa Pilipinas nga cardiovascular disease nga matawag nato nga lifestyle disease tungod kay ato kining makontrolar kung magbantay kita sa atong gikaon, bisyo ug trabaho.
Gawas sa pagpa-dialysis, pwedeng ilisdan ang atong renyon aron molimpyo sa atong dugo. Apan lisod, dugay ug mahal kaayo ang pagpa-kidney transplant. Kinahanglan nga magtukma gayod ang renyon sa pasyente ug sa naghatag kay dili kini dawaton sa lawas sa pasyente.
Busa dakong kalipay sa milyon-milyon nga naghulat sa transplant kay gibalita nga nahimo na ang unag "bionic kidney" sa mga sayantipiko sa University of California sa San Francisco, USA. Pareha ang hitsura niini sa naandang renyon nga ginama sa daghang mga "microchips" nga gipaandar sa kasingkasing.
May gidak-on kini nga susama sa gamay'ng "cup" sa kape nga maoy mo-filter ug molimpyo sa dugo sama sa ordinaryong kidney. Apan ang dakong pangutana mao ang kapasidad sa lawas nga modawat niini.
Sumala pa sa mga nagbutyag sa proyekto nga sila si William Vanderbilt Elssels ug Shuvo Roy nga "zero rejection" tungod kay ang bionic kidney ginama sa "renal cell" mismo sa tawo ug "high-efficiency silicon." I-balanse sa bionic kidney ang level sa "sodium" ug "potassium" sa lawas samtang nagbantay sa presyon sa dugo.
Matud pa ni Dr. Victor Gura, nag-unang researcher sa maong proyekto, nga hayan mogawas ug ibaligya na sa publiko ang bionic kidney sa sunod duha ka tuig kung dali kining aprobahan sa Food and Drug Administration (FDA).
Karong tuiga ug sa 2020 pagahimuon ang unang "human kidney implant" gamit ang maong renyon nga mowagtang sa daghang problema sa pagpa-dialysis. Lahi ang "transplant" ug "implant" tungod kay ang transplant, butangan og bag-ong kidney ang pasyente samtang ang implant butangan og artipisyal nga renyon ang pasyente.
Nagsugod ang proyekto niadtong 2015 ug dakong garbo sa mga sayantipiko nga posibleng makahimo sila og talagsaong imbensyon nga makapahanaw unya sa nagkadako nga industriya sa pagpa-dialysis sa kalibutan.
Andam-andam na lang og kwarta ang pasyente dinhi sa Davao kay posible dili barato ang bionic kidney ug ang pag-implant niini kung moabot man.