NAPORMA ang National Food Authority (NFA) panahon ni kanhi Pres. Ferdinand Marcos sa gilusad nga Presidential Decree 1770 nga gilagdaan sa 1981.
Kanhi National Grains Authority (NGA) sa tulo ka katuyoan. Una, pagtabang sa mga mag-uuma nga paliton ang ilang ani sa maarang-arang nga presyo.
Ikaduha, pagpabilin sa presyo sa kamerkadohan kon magnihit ang bugas. Ikatulo, pagtabang og bugas panahon sa katalagman. Tagdumala sa NFA maoy moproponer sa importasyon samtang ang NFA Council maoy moaprobar.
Ubos sa Qualitative Restrictions dunay gahin nga 7B pesos pag-import og bugas matag tuig kasagaran gikan sa Thailand ug Vietnam. Binilyon sab ang gahin para ipalit og tipasi sa ani sa mga mag-uuma.
Miabot ang higayon nga nagnihit ang bugas. Dihay nabasiyo ang bodega sa NFA gumikan sa daghang bulilyaso ug anomaliya. Gitaktak ni Pres. Rodrigo Duterte kadto si Cabinet Sec. Jun Evasco sa NFA Council. Sa maong kontrobersiya miluwat sa katungdanan si NFA Administrator Jason Aquino human makasimhot nga taktakonon kay dapig sa mga grains retailer.
Gibalhin ang superbisyon sa NFA ngadto sa Department of Agriculture ni Sec. Emmanuel Piñol apan krisis gihapon sa bugas humay ug wala maghulat nga palagpoton misumitir gilayon og resignation.
Gilangkat ang stabilization ug regulatory function nga mao untay lawas ug kalag sa NFA. Gihulipan ug gihimolbolan sa Rice Tarrification Law nga free-for-all importation sa tuyo pagdagsang sa imported rice aron makapahimolos sa barato nga presyo ang mga konsumidor. Mga negosyante tugotan sa pag-import og bugas sa kanasoran kay kugihan nga makapili og barato mobayad lag buhis sa gobyerno. Ang buhis gamiton sa modernisasyon sa pagpanguma.
Mga negosyante maoy makinarya alang sa ekonomikanhong pagtubo samtang ang mga mag-uuma maoy dugokan sa nasod. Apan natiktikan ang buslot sa Rice Tarrification. Giyagyag sa Federation of Free Farmers nga daghang nagbinoang sa mga negosyante wala ideklarar ang tinuod nga presyo sa rice importation aron pagminos sa buhis sa Bureau of Customs.
Gipaburot pa gyod ang presyo sa kamerkadohan. Sukwahi sa gipasalig sa mga economic managers nga siete pesos ang os-os matag kilo. Sa tikas sa buhis gitulis ang gobyerno ug katawhan. Kinahanglan nga motingog ug mosalga ang NEDA, DA, DF, DTI, BOC, Kongreso ug Malacañang. Laing buslot sa Rice Tarrification nga kon daghan ang bugas gumikan sa importasyon mokamang sa yuta ang mga mag-uuma kay wala nay mamalit sa ilang humay. (csa_1156@yahoo.com / 09064648954)