Balay-Balay, Tubig-Tubig: Sugilanon sa mga Katungod sa Bata

GIKAN sa karaan nga mga panahon hangtod sa pagkahimugso sa mga sibilisadong katilingban didto sa Uropa way naghatag og bili sa mga bata ni gamyng pagtagad man lamang.

Human sa pagkahagsa sa Emperio Romano sa Middle-ages (5th - 15th Century) giisip ug gitrato bata sa katilingban nga sama sa mga hamtong na nga mga tawo.

Gani niadtong mga panahona way si bisan kinsa ang nagdahom nga kahatagan ug special nga pagtagad ug saliyaban sa mga katungod ug proteksyon ang kabataan sama karon.

Sa pagsubang sa 19th century nilutaw ang ideya sa nasud sa France ang paghatag og special protection alang sa mga bata ug nahimugso ang “minors rights”.

Sukad niadtong 1841, nagsugod na ug pusot pusot ang mga gipalabang nga mga lagda nga nagprotihir sa mga bata sa mga trabahoan. Ug sukad niadtong 1881 gibuligan ang mga bata ug katungod nga sila maedukar.

Ug sa dihang nibidlisiw ang 20th century nagsugod na og popular ang mga katungod ug proteksyon sa mga bata sa natad sa medikal, sosyal ug hustisya sa tibuok Uropa.

Natukod ang League of Nations nga niumol sa Declarion of the Rights of the Child nga gidasonan human usab sa pagkatukod sa UN pinaage sa kasamtangang gisagop karon nga mga lagda ang United Nations Convention on the Rights of the Child (UNCRC).

Ang UNCRC usa ka kasabotan nga naglatid sa sibil, politikanhon, ekonomikanhon, sosyal ug kulturanhong mga katungod sa mga bata bisan pa sa managlahing nilang edad, relihiyon o abilidad.

Ubos sa landong sa maong kasabutan ang mga sakop nga nasud giobligar sa pagsanong sa musunod nga mga katungod sa mga bata: (1) Right to Life, Survival and Development, (2) Right to Protection from violence, abuse or neglect, (3) Right to An education that enables children to fulfill their potentia, (4) Right to be raised by, or have a relationship with their parent, ug (5) Right to express their opinion and be listened to.

Ug dili kay kana ra, gidugangan pa gyud kini og laing 2 ka gitawag ug optional protocol nga gisagop niadtong tuig 2000 nga nagdili sa pag paapil sa mga bata sa militar o pagsalmot sa gubat ug ang pagdili sa pagbaligya, child prostitution ug pornograpiya sa mga bata.

Sa kasamtangan adunay 192 ka mga sakop nga nasud sa UN ang apil sa kasabutan. Apan adunay mga nasud sama sa China, Indonesia ug Iran ang nipatugbaw sa ilang pagsupak sa pipila ka mga probisyon niini gumikan sa di paghaum niini sa ilang kultura.

Sakit pamalandungon nga ang nasud sa Iran ug Saudi Arabia gipasanginlan nga nagpahamtang ug silot kamatayon ngadto sa mga bata nga mahukmang kriminal pinaage sa paglunggo sa ulo.

Ug subo usab nga palandungon nga ang labing gamhanang nasud ang Estados Unidos wala nipirma sa maong kauyonan. Maiisip nga mas nakahatag pa ug importansya sa katungod sa mga bata ang mga rebelde didto sa habagatang Sudan sa Africa sanglit ila mang gisagop ang kinatibuk ang unod sa UNCRC.

Bugtong ang Estados Unidos ug ang pobreng nasud sa Somalia lamang ang niapil sa kasabutan apan wala maggunok sa pagpirma niini.

Samtang, naplastar na ang mga katungod ug protection sa mga bata sa mga balaud, panahon na siguro nga ihinay hinay na usab ang paghimo sa kongkretong lakang.

Hinunoa nga usa ka bata ang mamatay matag 5 segundos gumikan sa kagutom sa tibuok kalibutan. Inutil ug walay pulos ang tanan kung dili kini kahatagan ug katumanan.

Trending

No stories found.

Just in

No stories found.

Branded Content

No stories found.
SunStar Publishing Inc.
www.sunstar.com.ph