NAGLISOD sa pagdawat sa iyang kamatayon ang mga ginikanan sa usa ka buwan pa kapin nga masuso nga namatay usa ka adlaw human bakunahi sa government hospital sa Barangay Jagobiao, Mandaue City.
Ang magtiayon nagtuo nga ang bakuna maoy hinungdan sa kamatayon sa ilang anak. Apan maglisod sila sa pagmatuod niini tungod kay gilubong na kini nga wa mapailawom sa autopsy.
Ang mag- live-in partner nga sila Crisela Tuniacao ug Johnnel Abello nidala sa ilang anak sa Eversley Child Sanitarium aron pabakunahan. Apan human mabakunahi sa usa ka nars ang ilang anak, nagsige na kini og hilak sa ilang pag-uli.
Dinhi na nagsugod nga ang ilang anak ingon sa gisakitan.
Hilanat
Sila si Toniacao ug Abello nga nahinabi sa SunStar Cebu niingon nga dihang gianak ang masuso, si Crisela gihilantan. Natakdan ang masuso apan naulian ra usa ka semana ang milabay.
Sa ilang pag-uli sa balay, ang maguwang sa masuso adunay ubo hinungdan nga natakdan.
Sa ilang pagpa-check up sa doktor, giresitahan kini og tambal bale og usa ka semana.
Si Crisela nangutana sa pediatrician kon mamahimo na ba kining makapabakunahan tungod kay schedule na niini.
Ang doktor niingon nga di kini makabakunahan samtang duna pay ubo. Human sa usa ka semana nga pagtambal, nag-follow-up check-up ang masuso .
Kay normal na ang panglawas sa masuso, mamahimo na kining mabakunahan sa pagkasunod semana, sulti ni Crisela sumala sa tambag sa doktor.
Miyerkules, Disyembre 4, sila niadto sa Eversely Child Sanitarium and General Hospital uban ang ilang masuso aron magpabakuna.
Busy
Sigon ni Crisela nga ang nurse nga nag-atiman nila busy og kupot sa iyang selpon.
Gani, igo ra gitimbang ang ilang anak ug pagkahuman giturokan dayon sa mga vaccine nga wa gipahiran og alcohol ang paa sa masuso. Human maturoki, gipainom kini og oral vaccine.
Dugang niya nga ang vaccine sa iyang anak mao ang PCV 3, Pentavalent vaccine ug oral polio.
Ang Pentavalent vaccine pangbatok sa lima ka mga sakit nga giusa lang sa usa ka bakuna.
Ang PCV13 usa ka pneumococcal conjugate vaccine.
Human niini, nagduda na siya kon sakto ba ang pagkabakuna sa ilang anak sa nurse.
Gikan sa ospital hangtod nga nauli sa balay ang masuso, sige kini og hilak kon di makatog.
“Lain kaayo iyang hilak, maorag turbo, magkurog ba,” matod ni Abello. Kon maghilak kini, permi kining magpamatid sa wala nga paa samtang ang tuo igo lang magkurog.
Sigon ni Abello nga ang tuong paa sa iyang anak nihubag ug init nga sama og padung na hilantan. Mikontak ang managtiayon sa ilang pediatrician apan wa sila makadawat og reply.
Hinungdan nga nidesisyon silang duha nga paimnon og paracetamol.
Sigun ni Crisela nga ma-arang arang ang kahimtang sa ilang anak kon makainom og tambal.
Napainom kini nila sa alas 6 sa gabii, alas 10 sa gabii ug alas 2 sa kaadlawon sa Huwebes, Disyembre 5. Pag-alas 2 sa kaadlawon, sigon ni Crisela, nga bisan gitagaan na kini og paracetamol, padayon gihapon kini sa paghilak hinungdan nga gipainom niya og gatas aron makatulog.
Sa alas 6:46 sa gabii, nadungog si Abello og siyagit sa iyang kapikas ug sa iyang pagsusi, ang ilang anak aduna nay buwa nga dugo sa iyang ilong apan aduna pay pulso hinungdan ila gidala og dali sa Maayo Medical Clinic.
Sigon ni Crisela nga gitabang na sa mga doktor ang iyang anak ug giturokan og tulo ka tambal aron motabang sa pagpitik sa dughan sa masuso.
Gibutangan na sab kini og tubo aron motabang sa pagginhawa niini. Dugang ni Crisela nga makita niya nga kada pump sa doktor sa tubo, adunay manggawas nga dugo.
Nidesider sab ang mga doktor sa Maayo nga ihatod sa Seamen’s hospital ang masuso.
Namatay
“Gibuhat na gyud sa mga doktor ang tanan, Ma’am,” kutlo niya sa sulti sa mga doktor.
Ang managtiyaon nakadesider nga ipa-autopsy ang ilang masuso tungod kay nagduda sila nga ang hinungdan sa kamatayon sa ilang anak mao ang vaccine.
Human sa deklarasyon sa doctor, niadto og mga punerarya, mga hospital ug National Bureau of Investigation (NBI) si Abello aron mangita og doktor nga m-autopsy sa ilang anak.
Nakakita siya og duha ka doktor nga interesadong mo-autopsy sa ilang anak apan manginahanglan kini sa presensya sa usa ka medico-legal hinungdan nga ni-request sila sa Mandaue City Health apan nabalibaran tungod kay wa ang in-charge.
Naa untay mo-autopsy sa ilang anak apan puro wa dinhi.
Human makuhaan og dugo ang masuso, sigon ni Abello nga misugyot ang punerarya nga “butang-butangan” nalang ang cause of death og “convulsion” o “natural death” ug nipirma si Abello og waiver.
Sa laing bahin, mihimakak ang administrative officer sa Eversley nga si Dennis Adlawan sa mga alegasyon.
“Every time we do the immunization we make sure that the baby is well, the vital signs are okay then that’s the time we give the immunization,” sigon ni Adlawan.
Dugang niya nga sa dul-an usa ka adlaw daghan ang nahitabo nga maoy posibleng hinungdan sa kamatayon sa masuso, lakip niini nga matuk-an sa gatas labaw na kon patutoyon nga naghigda.
Dako ang salig ni Adlawan sa nurse nga niturok sa masuso tungod kay 20 ka tuig na kini niya nga trabaho ug masaligon siya nga kabalo na sa iyang gibuhat.
Dugang niya nga wala pa kini makuhaan og pamahayag ang nurse tungod kay out of town pa.
Nihatag na sila og report sa insidente sa Regional Epidemiology Surveillance Unit (RESU) ug nagpaabot sa feedback.
Andam sila nga makig-alayon sa agency ug sa magtiayon nga ma-autopsy ang bata.