CARMELO D. LARIOSA
Panadtaran, San Fernando, Cebu
HUMAN sa hataas niyang pag-antos ug pagpanarbaho sa laing nasod, ania siya nahibalik nga malampuson ug ang iyang damgo nga makaangkon og kaugalingong balay ug yuta natuman gyud. ‘Thanks to the Lord! Praise the Lord!’ ni Reneboy sa hilom. Mapasalamaton siya sa Labawng Makagagahom nga naghatag kaniyag grasya ug kahigayunan nga nakapalit og dakong balay. Ug karon ania siya dinhi nga nahimutang medyo halayo sa siyudad. Pero, alang kaniya, ganahan siyag lunhawng kalikupan, ug ‘perfect’ kaayo kining dako ug karaang balay nga napalit niya.
“Mao diay ning balaya imong napalit, Gaw Reneboy?” ni Itok nga iyang ig-agaw. Ang iyang amahan ug ang inahan ni Itok managsuon. Mipadayon pagsulti si Itok, “Ayaw lang ka-discourage, Gaw, ha! Kining balaya gidungog nga taw-an. Haunted house! Mao bitawng way nangahas nga pag-abang ini kay nahadlok. Diha kunoy nag-renta ining balaya pero wa magdugay. Mao na ang estorya, Gaw. Aw, di ka man kaha mahadlok anang giingon nilang multo, white lady, agta, kapre, ug uban pa. Naa ra na nimo!”
“Di ko motuog multo, white lady, o mangtas o unsa pa na diha, Gaw Itok, uy! Sayod ka na bitaw nako. Hilig kog mga horror movie ug ampay nako nang mga bad spirit, sama sa mga maligno ug nagkondenar nga mga kalag. Ug labaw sa tanan, Gaw, akoa na ning balay ug akoy hawod dinhi. Kana sila nga dia dinhi way katungod nga mosamok nako kay akoy ‘boss’ dinhi. Bisag nag-inusara ko, wa koy gikahadlukan ana nila, kay di man ko motuo!” Mikagot ang mga bag-ang ni Reneboy.
Nag-inusara na lang si Reneboy sa kalibutan. Patay na iyang mama ug papa. Ang iyang igsuong babaye namatay kay nadam-agan sa Minibus. Duna siyay uyab nga si Inday Victoria. In love kaayo siya adtong bayhana, apan gitalikdan siya kay misulod kini pagka madre. Si Victoria unta maoy iyang giplanuhan nga dad-on sa altar sa kaminyuon. Misamot ang iyang gibating kaguol sa iyang pag-inusara.
Sa unang gabii sa iyang pagpuyo sa balay diha siyay namatikdan nga butang nga nakapatingala niya. Dunay magtingkagol sulod sa tulo ka lawak. Dunay madungog niyang mga platong mokagay. Morag dunay nagpaagas sa tubig sa banyo ug sa gripo sa lababo. Ug ang klaro niyang madungog mao ang bakho sa usa ka babaye. Dayon motugtog sa piyano ug sa silong may dinahunog sa makina sa trak. Samtang didto sa balkonahe may hilak sa bata. Ug dayon may kusog kaayong singgit sa usa ka lalake nga nangayog pakitabang. Apan wala siya mahadlok. Hinuon, mikagiki siyag katawa. Ang iyang kinagiki mihingkod ngadto sa usa ka lanog nga bahakhak. Wala dangtig dugay nahikatulog na siya didto sa iyang lawak.
Sayo sa buntag sa misunod nga adlaw, may sakyanan nga misulod sa dakong ganghaan sa geyt nga gibuksan sa usa ka sekyu. Ang tawo nga sakay sa sakyanan mikawas sa awto ug midalig saka sa itaas. Gilamano niini si Reneboy.
“Unsa man, Reneboy, okey ka na ba? Kay segun sa resulta sa akong pagsusi sa imong sitwasyon karon, di ka pa angay nga mag-inusara. Duna pa koy e-resita nimong tambal nga makatang-on sa mga ‘hallucination’ sa imong hunahuna. Kon mahimo, mobalik ka una sa akong klinik ug mo-estar kag dugay-dugay didto. Okey ka, Reneboy?” sugyot sa tawo.
“Dok, haunted man diay kining napalit kong balay! Daghan kaayong mga tingog ang akong nadungog. Nagkadaiya lang.” Miliraw ang mga mata ni Reneboy.
Mipahiyom si Dr. Atienza nga maoy nag-atiman kang Reneboy. Alang kaniya, dili pa kumpleto ang pagkaayo ni Reneboy. Kinahanglan amumahon ug i-monitor pa niya ang mga alibyo sa sakit niini. (KATAPUSAN)