TULO ka mga patay na nga baktin ang napalgan sa kalibunan sa Barangay Pooc, dakbayan sa sa Talisay niadtong Miyerkules sa buntag, Enero 22.
Dali kini nga gisusi sa mga kawani sa City Veterinarian Office (CVO) pinanguluhan mismo sa City Veterinarian, Mary Thessa Lorraine Alo.
Matud ni Dr. Alo nga alas 9 sa buntag sila nakadawat og tawag gikan sa kapitan sa Pooc, Cuenco Manreal, human naalarma sa napalgan nga mga patay nga baktin. Sa posibilidad nga nagdala kini og sakit sa African Swine Fever (ASF).
Dali usab niresponde sila si Alo ug kaubanan ug gipangkuha ang mga baktin.
Hinuon giklaro ni Alo nga diha sa ilang gihimo nga makuting’ pagsusi, nasuta nga limpyo ra ang internal organs sa mga baktin sa dihang iya kining giablihan ang tiyan.
Gisiguro lang sa ilang buhatan nga walay mga delikadong sakit nga dala ang mga baktin. Matod ni Alo nga usa sa ilang gitan-aw nga posibleng’ namatay ra ang mga baktin diha sa pagbyahe ug gibilin lang.
“Negatve man ang mga baktin sa any nga sakit. Limpyu ra kaayo ang organs so dili angay ikabalaka. Namatay ra to sa pag byahe,” pagpasabot ni Alo.
Dugang ni Alo nga nihimo na karon og mga lakang ang barangay Pooc pagsuta kon si kinsa ang nilabay o nibilin sa maong patay nga mga baktin, ug pagsuta kon asa gikan ang mga baktin.
Hangyo ug awhag ni Alo sa mga nanagbuhi og baboy nga kon ugaling mamatay man ang mga binuhing baboy, kinahanglan nga ilubong og insakto sa umahan.
“Kon mahimo sagolan pa gani og chemicals like chlorine or yab-an og gasolina para di na mapahimuslan. Ug di gyud dapat ipataka og labay kay para simbako og namatay to’s sakit, dili siya makatakod pa sa ubang mga baboy sa uban lugar,” pasidaan ni Alo.
Iya usab awhag nga mas maayo nga i-report sa ilang buhatan o sa pinakaduol nga veterinary office, aron masuta ang kamatayon pinaagi sa ‘necrospy’.
Ang veterinary office sa tibuok Sugbo, sama sa syudad sa Talisay ang subsob diha sa ilang gihimo nga mga programa ug kampanya nga malikay gyud sa mga sakit ilabi na sa ASF ang mga binuhi nga baboy dinhi sa Sugbo. (FMD)