POSITIBO sa 2019-new coronavirus (2019-nCoV) ang usa ka babaye nga Chinese national nga anaa gi-admit sa usa ka pampublikong ospital sa kaulohan, suma ni Dr. Jaime Bernadas, regional director sa Department of Health (DOH) 7.
Labing una kining kaso dinhi sa nasod. Nasuta kini gikan sa resulta sa test sa Victorian Infectious Disease Reference Laboratory sa Melbourne, Australia.
Nag-monitor usab karon ang DOH 7 sa Sugbo ug Dumaguete City sa Negros Oriental nga maoy giagian sa pasyente.
Ilang subayon kon unsa nga mga dapit ang giduaw niini.
Sa unang interview sa mga tigbalita sa Sugbo, wa mokompirmar si Bernadas nga ang pasyente miagi dinhi.
Apan sa interview sa Superbalita Cebu, siya nikompirmar nga niagi dinhi sa Sugbo ang pasyente sa wa pa moadto sa Dumaguete City.
Si Bernadas, sa sayo pa, nitambong sa usa ka tigom sa Cebu Provincial Capitol nga gipatawag ni Gobernador Gwendolyn Garcia.
Matod ni Bernadas nga ila nang gisusi karon ang mga tawo nga adunay close contact sa Chinese national nga mopaubos sa mandatory quarantine.
Huwebes, Enero 30, dihang gikompirmar ni Health Secretary Francisco Duque III nga positibo sa 2019-nCoV ang 38-anyos human nila madawat ang laboratory results gikan sa Australia.
Matod ni Bernadas nga naka-activate na ang ilang incident command system ug surveillance team aron daling matino kadtong mga aduna’y close contact sa maong babaye.
Ang DOH namahayag nga kadtong upat ka mga tawo sa iyang atubangan, likod, ug isig ka kilid ang ilang i-quarantine.
Niabot ang maong babaye sa nasod gikan sa Wuhan, China via Hong Kong niadtong Enero 21, 2020.
“With the standing order of the Secretary, follow the Merscov protocol as before aron naa tay consultation sa hospital. Then they should if it’s admissible, kinahanglang gyud siya nga i-admit sa hospital and isolation should be done by the hospitals, even the private hospitals because they are capable as level 2, 3, level 4 hospitals. Now, if they need to be referred to government hospitals, then the criteria would be if the patient cannot afford. But, if the patient can afford, admit sa private hospital,” matod ni Bernadas.
Quarantine
Taliwa sa maong taho, wa mausab ang proklamasyon ni Garcia sa gipahigayong multi-sectoral meeting sa Enero 30, 2020 nga i-quarantine ang mangabot gikan sa China.
Moluwat ang gobernador og executive order.
Gikinahanglan nga mopaubos sa 14 ka adlaw nga quarantine ang tanan nga mga turista, Insik man o dili, gikan sa China ug may connecting flights sa China, lakip na ang Macau ug Hongkong.
Ang mga pasahero i-quarantine sa mga pasilidad nga iya sa lalawigan sa Sugbo ug ang ubang pasilidad sa DOH.
Matod ni Garcia nga magpabilin ang maong direksyon hangtod nga mahunong na ang maong kaso.
Pangulohan sa Bureau of Quarantine (BOQ) ang proseso sa pag quarantine sa mga pasahero ug tabangan usab kini sa sakop sa DOH. Samtang si Bernadas nagkanayon nga kinahanglan pa i-qualify ang tumong ni Garcia sa pagpa-quarantine.
Dugang ni Bernadas nga kinahanglan matino kon unsa nga flights tungod kay 200 ra ang ilang ma-accommodate nga ma-quarantine. Aduna’y 7-14 days nga incubation period ang virus sa di pa manakod.
Giawhag sa direktor kadtong nakaila sa 38-anyos nga babaye nga kon naka-close contact niini, moduol kini sa labing duol nga health personnel ug facility aron daling ma-quarantine.
Sa pagkakaron, aduna’y tulo ka patient under investigation (PUI) sa Sugbo nga gihuwat ang resulta sa laboratory tests.
Task Force
Niumol og task force si Garcia nga naglangkob sa mga ahensya nga mitambong sa tigom nga pagtinabangay nga mapugngan ang pagkatap o pagsulod sa virus dinhi sa Sugbo.
Maglangkob sa task force ang DOH, Provincial Health Office (PHO), Cebu Port Authority (CPA), Mactan Cebu International Airport (MCIAA), GMCAC, Hotel Resort and Restaurant Association of Cebu (HRRAC), Cebu Association of Travel and Tours (CATTO), Bureau of Immigration (BI), Bureau of Quarantine (BOQ), League of Municipalities of the Philippines (LMP), Association of Barangay Council (ABC), Cebu Chinese Chambers, Department of Tourism (DOT), Airline Companies, Department of Interior and Local Government (DILG), Department of Education (DepEd), Philippine National Police (PNP), Philippine Coast Guard(PCG), Philippine Navy, Maritime Industry Authority (MARINA) ug uban pa.
Gibahin niya sa tulo ka mga grupo ang task force.
Una, ang surveillance and monitoring team. Ikaduha mao ang quarantine team nga panguluhan sa DOH ug PHO. Ikatulo mao ang education and information team nga pangulohan sa Department of Education (DepEd), DOT ug uban pa.
Gikatakda nga mag-abot ang task force karong adlawa, Biyernes, aron hisgotan ang labing una nga positibo nga kaso.
Sa datos nga natala sa GMR Megawide Cebu Airport Corp. (GMCAC), may average nga 1, 500 ka mga pasahero ang mobyahe paingon sa Sugbo matag adlaw gikan sa China. Sagad niini, mga Chinese tourist.
Ang airline companies nga anaa sa Sugbo ug moagi sa Sugbo ningkanselar na sa pipila ka mga flights gikan sa China padulong dinhi. Ang uban wa mokanselar, apan gi-menosan ang flights padulong sa China sugod sa Pebrero hangtod na sa Marso.
Gawas sa pag kanselar sa mga flights, nibuhat na usab og lakang ang MCIAA nga ipatuman sulod sa paluparan ug mga eroplano. Lakang sama sa pag-disinfect sa sulod sa eroplano atol sa paggawas sa mga pasahero ug sa di pa musulod ang mga pasahero.